ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ

ΣΕΜΙΝΑΡΙΑ ΣΕ ΣΧΟΛΙΚΗ ΒΑΣΗ (ΓΕΝΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ)

1. Ανάπτυξη θετικού κλίματος στο σχολείο (Χάρις Χαραλάμπους, Λευκωσία, Λεμεσός, Λάρνακα, Αμμόχωστος)

Σκοπός του Σεμιναρίου είναι:

-          να γνωρίσουν οι εκπαιδευτικοί ποιες είναι οι νέες προσεγγίσεις που δοκιμάζονται στο εξωτερικό για σκοπούς προώθησης της θετικής συμπεριφοράς στο σχολείο,

-          να κατανοήσουν οι εκπαιδευτικοί πώς η παιδαγωγική προσέγγιση του σχολείου έχει άμεσο αντίκτυπο στο κλίμα του σχολείου και την ανταπόκριση των μαθητών/τριών.

2. Ανάπτυξη παραγωγής και κατανόησης γραπτού λόγου για παιδιά μεταναστευτικής βιογραφίας: Εναλλακτικές προτάσεις και πρακτικές εφαρμογές (Νάνσια Κυριάκου, Λευκωσία, Λεμεσός, Λάρνακα, Πάφος, Αμμόχωστος)

Σκοπός του Σεμιναρίου είναι να επιμορφώσει εκπαιδευτικούς προσχολικής ή δημοτικής εκπαίδευσης σε θέματα εφαρμοσμένης γλωσσολογίας και σε θέματα γενικών παιδαγωγικών αρχών. Παράλληλα, να στηρίξει εκπαιδευτικούς, εξοπλίζοντάς τους με στρατηγικές, δημιουργικές δραστηριότητες και εργαλεία για άμεση εφαρμογή εντός της συμβατικής τάξης και σε ώρες στήριξης για μαθητές/τριες με μεταναστευτική βιογραφία. Θα δοθούν συγκεκριμένα παραδείγματα ανάπτυξης της παραγωγής και κατανόησης του γραπτού λόγου στη βάση σχολικών εγχειριδίων κι άλλου υλικού. Αναμένεται ότι με το πέρας των διαδικασιών οι συμμετέχοντες/ουσες θα έχουν καταρτιστεί για γλωσσικά και πολιτισμικά ανομοιογενή μαθησιακό πληθυσμό, με βάση τις αρχές της διαπολιτισμικής εκπαίδευσης.

3. Ανάπτυξη παραγωγής και κατανόησης προφορικού λόγου για παιδιά μεταναστευτικής βιογραφίας: Εναλλακτικές προτάσεις και πρακτικές εφαρμογές (Νάνσια Κυριάκου, Λευκωσία, Λεμεσός, Λάρνακα, Πάφος, Αμμόχωστος)

Στόχος του Σεμιναρίου είναι να επιμορφώσει εκπαιδευτικούς προσχολικής ή δημοτικής εκπαίδευσης σε θέματα εφαρμοσμένης γλωσσολογίας και σε θέματα γενικών παιδαγωγικών αρχών. Παράλληλα, να στηρίξει εκπαιδευτικούς, εξοπλίζοντάς τους με στρατηγικές, δημιουργικές δραστηριότητες και εργαλεία για άμεση εφαρμογή εντός της συμβατικής τάξης και σε ώρες στήριξης για μαθητές/τριες με μεταναστευτική βιογραφία. Θα δοθούν συγκεκριμένα παραδείγματα ανάπτυξης της παραγωγής και κατανόησης του προφορικού λόγου στη βάση σχολικών εγχειριδίων κι άλλου υλικού. Αναμένεται ότι με το πέρας των διαδικασιών, οι συμμετέχοντες/ουσες θα έχουν καταρτιστεί για γλωσσικά και πολιτισμικά ανομοιογενή μαθησιακό πληθυσμό, με βάση τις αρχές της διαπολιτισμικής εκπαίδευσης.

4. Ανάπτυξη υπευθυνότητας: Τεχνικές ενδυνάμωσης των εκπαιδευτικών, ώστε να αποκτήσουν τα παιδιά κουλτούρα υπευθυνότητας (Χριστιάνα Δίπλη, Λευκωσία, Λεμεσός, Λάρνακα, Αμμόχωστος)

Βασικός πυλώνας του Σεμιναρίου είναι η ανάπτυξη τρόπων διαχείρισης των μαθητών/τριών που παρουσιάζουν: (α) αδιαφορία για το σχολείο και έλλειψη ταύτισης με τη σχολική εργασία, (β) άρνηση να ενσωματωθούν στο σχολικό περιβάλλον εξαιτίας απόρριψης και/ή μη αποδοχής τους από τους/τις υπόλοιπους/ες μαθητές/τριες και (γ) απειθαρχία και ανυπακοή στους σχολικούς κανονισμούς. Επιπλέον, το Σεμινάριο εστιάζει στην ανάπτυξη τρόπων βελτίωσης των σχέσεων και επικοινωνίας καθηγητών/τριών-μαθητών/τριών, γονέων-μαθητών/τριών, μαθητών/τριών-μαθητών/τριών, και καθηγητών/τριών-γονέων. Επίσης, το Σεμινάριο στοχεύει στην ψυχική και κοινωνικοσυναισθηματική ενδυνάμωση των μαθητών/τριών, καθώς και στην ενδυνάμωση των εκπαιδευτικών και των γονέων, με τις βέλτιστες επικοινωνιακές τεχνικές και άλλες δεξιότητες, ούτως ώστε να βελτιωθούν οι σχέσεις τους με τους/τις μαθητές/τριες.

Ως εκ τούτου, όλα τα εμπλεκόμενα μέλη, όπως οι «σημαντικοί άλλοι» στην ζωή των παιδιών, που είναι οι εκπαιδευτικοί, οι γονείς τους και τα ίδια τα παιδιά, θα αποκτήσουν δεξιότητες ζωής και τρόπους διαχείρισης των προβλημάτων που αναφύονται στα διάφορα εξελικτικά στάδια των παιδιών. Τα σχολεία που παρακολούθησαν το Σεμινάριο κατά τη σχολική χρονιά 2018-2019 θα μπορούν να παρακολουθήσουν το Μέρος Β΄ του Σεμιναρίου κατά τη σχολική χρονιά 2019-2020. Το Σεμινάριο θα προσαρμοστεί στις σχετικές με το θέμα ανάγκες της σχολικής μονάδας και των εκπαιδευτικών. Επιπρόσθετα, στο Μέρος Β΄ του Σεμιναρίου θα γίνουν Μελέτες Περιπτώσεων από το σχολείο, σχετικές με το θέμα.

Τα σχολεία που παρακολούθησαν το Σεμινάριο κατά τη σχολική χρονιά 2018-2019 θα μπορούν να παρακολουθήσουν το Μέρος Β΄ του Σεμιναρίου, κατά τη σχολική χρονιά 2019-2020. Το Σεμινάριο θα προσαρμοστεί στις ανάγκες της σχολικής μονάδας και των εκπαιδευτικών. Επιπλέον, στο Μέρος Β΄ του Σεμιναρίου θα παρουσιαστούν μελέτες περιπτώσεων ειλημμένες από το σχολείο.

5. Ανασκόπηση υλικού και σχολικών εγχειριδίων για πολυγλωσσικές και πολυπολιτισμικές τάξεις (Νάνσια Κυριάκου, Λευκωσία, Λεμεσός, Λάρνακα, Πάφος, Αμμόχωστος)

Στόχος του Σεμιναρίου είναι να επιμορφώσει εκπαιδευτικούς Προσχολικής ή Δημοτικής Εκπαίδευσης σε θέματα εφαρμοσμένης γλωσσολογίας και σε θέματα γενικών παιδαγωγικών αρχών. Παράλληλα, θα πραγματοποιηθεί ανασκόπηση υλικού και σχολικών εγχειριδίων στη βάση κριτηρίων αξιολόγησης ως προς τη χρηστικότητά τους σε πολυπολιτισμικές και πολυγλωσσικές τάξεις και ως προς τη διαπολιτισμική τους ταυτότητα. Θα επεξεργαστούμε παραδείγματα και αντιπαραδείγματα διαφόρων κειμενικών ειδών, ενώ θα προσφερθούν εναλλακτικές προτάσεις και πρακτικές εφαρμογές τόσο για μαθήματα εντός της συμβατικής τάξης όσο και για μαθήματα στήριξης.

6. Ανατροφοδότηση μαθητών/τριών και γονιών για βελτίωση των μαθησιακών αποτελεσμάτων (Έλενα Χριστοφίδου, Λευκωσία, Λάρνακα)

Ο βασικός σκοπός του Σεμιναρίου είναι οι συμμετέχοντες/ουσες να γνωρίσουν και να εξοικειωθούν με τις διαδικασίες, τις έννοιες και την ευρύτερη θεωρία και ερευνητικά δεδομένα που αφορούν στην παροχή αποτελεσματικής ανατροφοδότησης προς τους γονείς και τους/τις μαθητές/τριες. Συγκεκριμένα, μέσα από την όλη διαδικασία, οι συμμετέχοντες/ουσες αναμένεται να αναπτύξουν το απαραίτητο θεωρητικό υπόβαθρο όσον αφορά στην ανάπτυξη δεξιοτήτων ανατροφοδότησης, στοιχεία τα οποία να μπορούν να εφαρμόσουν αποτελεσματικά στην πράξη. Επιδιώκεται, συνεπώς, η σύζευξη της θεωρίας και της πράξης μέσα από την επίλυση σεναρίων, την αξιοποίηση προσωπικών εμπειριών και καλών πρακτικών, καθώς και μέσα από την ενεργό παρακολούθηση σχετικών με τον εξεταζόμενο τομέα βίντεο. Γενικότερα, επιδιώκεται η συσχέτιση της θεωρίας με τη σύγχρονη πραγματικότητα.

7. Ανθρώπινες σχέσεις και διαχείριση κρίσεων στη σχολική κοινότητα (Δάφνη Νικολαΐδου, Λευκωσία, Λεμεσός, Λάρνακα, Πάφος, Αμμόχωστος)

Στο Σεμινάριο γίνεται ανάλυση ενός μοντέλου συμπεριφοράς των διαπροσωπικών σχέσεων, το οποίο αποτελεί πηγή πληροφόρησης τόσο για τον ψυχισμό του ίδιου του ατόμου όσο και για τον συν-έταιρό του/σχέσεις με άλλους. Αναπτύσσονται δεξιότητες που αφορούν στο τι μπορούμε να μάθουμε από τα άτομα που συμπαθούμε λιγότερο, γίνεται αναγνώριση των μύθων γύρω από τις συγκρούσεις και καλλιεργούνται δεξιότητες διαχείρισης των κρίσεων στον χώρο εργασίας, ως εν δυνάμει χρήσιμες διεργασίες, που αφορούν στην προσωπική, κοινωνική και επαγγελματική ανάπτυξη των μελών του σχολικού οργανισμού.

8. Ανοίγοντας την αυλαία του θεάτρου στην τάξη (Μαρίνα Κατσαρή, Λευκωσία, Λεμεσός, Λάρνακα, Πάφος, Αμμόχωστος)

• Εξοικείωση με πρακτικές, τεχνικές αφήγησης και Τεχνικών Εκπαιδευτικού Δράματος
• Παρουσίαση δειγματικών μαθημάτων και βήμα προς βήμα τα στάδια του σχεδιασμού μαθημάτων Εκπαιδευτικού Δράματος
• Αξιοποίηση του Εκπαιδευτικού Δράματος και Θεάτρου ως μέσο:

1. Ενίσχυσης των τεσσάρων τομέων ανάπτυξης (προσωπική και κοινωνική συνειδητοποίηση, νοητική ενδυνάμωση, συναισθηματική ενδυνάμωση, κινητικές δεξιότητες)
2. Διδασκαλίας άλλου γνωστικού αντικειμένου (διαθεματική προσέγγιση)
3. Ενίσχυσης της μελέτης ενός θέματος εις βάθος (μέθοδος project)

• Τεχνικές Εκπαιδευτικού Δράματος και δραματοποίησης και παραδείγματα πρακτικών εφαρμογών: από τον καθημερινό εμπλουτισμό του ωρολογίου προγράμματος στη σχολική γιορτή
• Παιχνίδια ενεργοποίησης: κίνηση στο χώρο ακολουθώντας οδηγίες, αντίληψη του χώρου και των χωρητικών ορίων κ.α.
• Παιχνίδια ενίσχυσης εμπιστοσύνης και συνεργασίας: χτίσιμο αυτοπεποίθησης, εμπιστοσύνης, συνεργασίας, αποδοχής των άλλων, ανάπτυξης δεξιοτήτων λεκτικής και μη λεκτικής έκφρασης και επικοινωνίας
• Παιχνίδια δράματος που οδηγούν στην δραματοποίηση: αναπαράσταση χαρακτήρων με το σώμα και την έκφραση του προσώπου, παιχνίδια μιμικής κ.α.
• Επισκόπηση των επιστημονικών δεδομένων του θέματος (θεωρητικό υπόβαθρο), στοχοθέτηση, οργάνωση του υλικού, προτεινόμενη βιβλιογραφία.

9. Αντιρατσιστική πολιτική του ΥΠΠ: στάδια εφαρμογής και προκλήσεις στη διαχείριση ρατσιστικών περιστατικών (Έλενα Παπαμιχαήλ, Λευκωσία, Λεμεσός, Λάρνακα, Πάφος, Αμμόχωστος)

Σκοπός του Σεμιναρίου είναι η στήριξη των εκπαιδευτικών και των σχολείων για την εφαρμογή της αντιρατσιστικής πολιτικής του ΥΠΠ «Κώδικας Συμπεριφοράς κατά του Ρατσισμού & Οδηγός Διαχείρισης και Καταγραφής Ρατσιστικών Περιστατικών». Το Σεμινάριο περιλαμβάνει ενημερωτική παρουσίαση για τα στάδια εφαρμογής της αντιρατσιστικής πολιτικής. Επιπρόσθετα, λαμβάνοντας υπόψη τις ιδιαιτερότητες του κάθε σχολείου, κατά το Σεμινάριο οι εκπαιδευτικοί θα έχουν την ευκαιρία να αναστοχαστούν πάνω στον ρόλο τους σε σχέση με τις λειτουργίες του ρατσισμού στο σχολείο τους, να συζητήσουν προκλήσεις κατά τη διαχείριση και καταγραφή ρατσιστικών περιστατικών, καθώς και άλλες πτυχές της αντιρατσιστικής πολιτικής (π.χ., εμπλοκή γονιών, ανάπτυξη αντιρατσιστικής κουλτούρας, διάφορες πτυχές ρατσισμού, ελλιπής αναφορά κ.λπ.). Το Σεμινάριο περιλαμβάνει ενημερωτική παρουσίαση, βιωματικές δραστηριότητες, και διαρκεί τουλάχιστον 60 λεπτά.

10. Αξιοποίηση εναλλακτικών μεθόδων και στρατηγικών διδασκαλίας για την προώθηση της εμπλοκής των μαθητών/τριών (Αγγελική Μάρκογλου, Λευκωσία, Λεμεσός, Λάρνακα, Πάφος, Αμμόχωστος)

Η χρήση εναλλακτικών μεθόδων και στρατηγικών διδασκαλίας στη σχολική αίθουσα αποτελεί σημαντικό στοιχείο για την αποτελεσματική διδασκαλία. Στο Σεμινάριο θα παρουσιαστεί σειρά από διδακτικές τεχνικές που μπορούν να αξιοποιηθούν στο πλαίσιο της διδασκαλίας, προκειμένου να διευκολύνουν τόσο τους/τις εκπαιδευτικούς όσο και τους/τις μαθητές/τριες για την καλύτερη επίτευξη των μαθησιακών στόχων και την καλύτερη δυνατή ενεργοποίηση των μαθητών/τριών στην πορεία της διδασκαλίας. Έμφαση θα δοθεί στην πρακτική εφαρμογή των συγκεκριμένων διδακτικών μεθόδων και στρατηγικών στη βάση του Αναλυτικού Προγράμματος των διδακτικών αντικειμένων.

11. Αποτελεσματική διδασκαλία: Θεωρία και Πράξη (Έλενα Χριστοφίδου, Λευκωσία, Λάρνακα)

Ο βασικός σκοπός του Σεμιναρίου είναι οι συμμετέχοντες/ουσες να γνωρίσουν και να εξοικειωθούν με τις διαδικασίες, τις έννοιες και την ευρύτερη θεωρία και ερευνητικά δεδομένα που αφορούν στην αποτελεσματική διδασκαλία. Συγκεκριμένα, μέσα από την όλη διαδικασία οι συμμετέχοντες/ουσες αναμένεται να αναπτύξουν το απαραίτητο θεωρητικό υπόβαθρο όσον αφορά στην αποτελεσματική διδασκαλία, στοιχεία τα οποία να μπορούν να εφαρμόσουν αποτελεσματικά στην πράξη. Επιδιώκεται, συνεπώς, η σύζευξη της θεωρίας και της πράξης μέσα από την επίλυση σεναρίων, την αξιοποίηση προσωπικών εμπειριών και καλών πρακτικών, καθώς και μέσα από την ενεργό παρακολούθηση σχετικών με τον εξεταζόμενο τομέα βίντεο. Γενικότερα, επιδιώκεται η συσχέτιση της θεωρίας με τη σύγχρονη πραγματικότητα.

12. Αυτο-αξιολόγηση του έργου της Σχολικής Μονάδας (Αρσινόη Κυριάκου, Λευκωσία, Λεμεσός, Λάρνακα, Πάφος)

Το Σεμινάριο επιδιώκει οι εκπαιδευτικοί που θα παρακολουθήσουν: 1. Nα κατανοούν τον όρο αυτο-αξιολόγηση. 2. Να αναγνωρίζουν τη σημαντικότητα της αυτο-αξιολόγησης στη σχολική μονάδα. 3. Να αναφέρονται και να προσδιορίζουν τις βασικές αρχές, τους φορείς, τις θεματικές περιοχές και τους πυλώνες αυτο-αξιολόγησης. 4. Να αναγνωρίζουν τη συμβολή του κριτικού φίλου και της ανάλυσης SWOT στην αυτο-αξιολόγηση της σχολικής μονάδας. 5. Να αποκτήσουν γνώσεις και να εξοικειωθούν με τη μέθοδο αξιολόγησης ΠΑΑ (Προφίλ αυτο-αξιολόγησης) και την ανάλυση SWOT.

13. Αφαιρώντας την ταμπέλα του «προβληματικού» παιδιού: Συστημικά εργαλεία ερμηνείας και διαχείρισης προβλημάτων συμπεριφοράς στο σχολείο (Κωνσταντίνος Παπαγεωργίου, Λευκωσία, Λεμεσός, Λάρνακα, Αμμόχωστος)

Σύμφωνα με τη Συστημική Θεωρία, τα προβλήματα των ανθρώπων δεν εδράζονται μέσα τους, αλλά ανάμεσά τους, δηλαδή στις αλληλεπιδράσεις τους. Επίσης, τα προβλήματα δεν μπορούν να μελετηθούν ανεξάρτητα από το πλαίσιο μέσα στο οποίο εμφανίζονται, συντηρούνται ή ενισχύονται. Στο Σεμινάριο αυτό οι εκπαιδευτικοί θα διευρύνουν το αντιληπτικό τους πεδίο που αφορά την προβληματική / παραβατική / αποκλίνουσα συμπεριφορά, με τη βοήθεια εργαλείων από τη Συστημική Θεωρία και Συμβουλευτική (π.χ., αναπλαισίωση, αναζήτηση θετικών κινήτρων, αναζήτηση θετικών λειτουργιών, αναζήτηση εξαιρέσεων, τεχνική της Κερκόπορτας, ενθάρρυνση της συνέχισης της προβληματικής συμπεριφοράς με διαφορετικό τρόπο, θεραπευτική επικοινωνία κ.ά.). Το Σεμινάριο σκοπεύει να εκπαιδεύσει και να εμπνεύσει τους/τις εκπαιδευτικούς να νοηματοδοτούν τα προβλήματα συμπεριφοράς ως μια ευκαιρία για αλλαγή εκ μέρους τους, παρά ως ενδογενή προβλήματα των παιδιών, τα οποία οδηγούν στην ταμπελοποίησή τους.

14. Δεξιότητες Επικοινωνίας (Βίκυ Χαραλάμπους, Λευκωσία, Λεμεσός, Λάρνακα)

Αναμφίβολα, η ικανότητα για αποτελεσματική επικοινωνία μπορεί να έχει σημαντική επίδραση τόσο στην προσωπική όσο και στην επαγγελματική ζωή του ανθρώπου. Όλες σχεδόν οι δραστηριότητες στη ζωή μας περιλαμβάνουν την επικοινωνία με διάφορους τρόπους. Η ύπαρξη αποτελεσματικού τρόπου ενδοπροσωπικής, αλλά και διαπροσωπικής επικοινωνίας, έχει σημαντικό ρόλο να επιτελέσει στην επιτυχία, την ποιότητα των σχέσεων, την επίτευξη των στόχων μας και τελικά την ευτυχία. Αυτό το μέρος του Σεμιναρίου αποτελεί μία πρώτη εισαγωγή, κι έχει σχεδιαστεί, για να εξοικειώσει τους/τις εκπαιδευτικούς με τις βασικές αρχές της επικοινωνίας, προκειμένου να μπορούν να εφαρμόσουν αποτελεσματικά τις δεξιότητες και τις πρακτικές επικοινωνίας για την κάλυψη των προσωπικών και επαγγελματικών τους αναγκών.

15. Δεξιότητες Επικοινωνίας και Διαχείρισης Συγκρούσεων (Χάρις Χαραλάμπους, Λευκωσία, Λεμεσός, Λάρνακα, Αμμόχωστος)

Σκοπός του Σεμιναρίου είναι:

-          να κατανοήσουν οι εκπαιδευτικοί τις τεχνικές και συναισθηματικές παραμέτρους της επικοινωνίας,

-          να κατανοήσουν τη διαφορά μεταξύ των διαφόρων επιπέδων έκφρασης και αναγκών κατά τη διάρκεια μιας σύγκρουσης,

-          να δοκιμάσουν πρακτικά τις δεξιότητές τους στην επικοινωνία και την επίλυση συγκρούσεων.

16. Δεξιότητες Επικοινωνίας στη σχολική μονάδα (Έλενα Χριστοφίδου, Λευκωσία, Λάρνακα)

Ο βασικός σκοπός του Σεμιναρίου είναι οι συμμετέχοντες/ουσες να γνωρίσουν και να εξοικειωθούν με τις διαδικασίες, τις έννοιες και την ευρύτερη θεωρία και ερευνητικά δεδομένα που αφορούν στην ανάπτυξη δεξιοτήτων επικοινωνίας. Συγκεκριμένα, μέσα από την όλη διαδικασία, οι συμμετέχοντες/ουσες αναμένεται να αναπτύξουν το απαραίτητο θεωρητικό υπόβαθρο όσον αφορά στην αποτελεσματική επικοινωνία, στοιχεία τα οποία να μπορούν να εφαρμόσουν αποτελεσματικά στην πράξη. Επιδιώκεται, συνεπώς, η σύζευξη της θεωρίας και της πράξης μέσα από την επίλυση σεναρίων, την αξιοποίηση προσωπικών εμπειριών και καλών πρακτικών, καθώς και μέσα από την ενεργό παρακολούθηση σχετικών με τον εξεταζόμενο τομέα βίντεο. Γενικότερα, επιδιώκεται η συσχέτιση της θεωρίας με τη σύγχρονη πραγματικότητα.

17. Διαμορφωτική Αξιολόγηση και Ανατροφοδότηση (Χριστίνα Σταύρου, Λευκωσία, Λεμεσός, Λάρνακα, Πάφος, Αμμόχωστος)

Στο Σεμινάριο οι εκπαιδευτικοί θα ενημερωθούν για τις στρατηγικές που χρειάζεται να υιοθετούνται στην τάξη, ώστε η αξιολόγηση του/της μαθητή/τριας να λειτουργεί προς όφελος της μάθησης, συμπεριλαμβανομένης της ανατροφοδότησης, η οποία αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της διαμορφωτικής αξιολόγησης. Το Σεμινάριο θα εστιάσει σε πρακτικές και εργαλεία διαμορφωτικής αξιολόγησης και ανατροφοδότησης που μπορούν να εφαρμοστούν στην καθημερινή μαθησιακή διαδικασία, και θα δώσει την ευκαιρία να προσεγγιστούν διάφορα παραδείγματα μέσα από τα Αναλυτικά Προγράμματα των δημοτικών σχολείων.

18. Διαχείριση συγκρούσεων στο σχολικό περιβάλλον (Φωτεινή Παπαδοπούλου, Λευκωσία, Λάρνακα, Πάφος)

Σκοπός του Σεμιναρίου είναι η επιμόρφωση των εκπαιδευτικών σχετικά με θεωρητικές και πρακτικές προσεγγίσεις που αφορούν στη διαχείριση συγκρούσεων σε παιδιά σχολικής και εφηβικής ηλικίας. Πώς ακριβώς ορίζεται και ερμηνεύεται η «σύγκρουση» στο σχολείο; Τι στοιχεία περιλαμβάνει και ποια στοιχεία καταλήγουν στο πρόβλημα; Πώς γίνεται η αναγνώριση των πρωτογενών χαρακτηριστικών που διέπουν την εκδήλωσή της, αλλά και ποιες στρατηγικές παρέμβασης προτείνονται στη διεθνή βιβλιογραφία για την αντιμετώπιση προβλημάτων στο σχολικό περιβάλλον και την πρόληψη και διαχείριση αντίστοιχων συμπεριφορών; Πώς θα γίνει η λειτουργία της σχολικής τάξης αποτελεσματική; Αυτά είναι κάποια από τα βασικά ερωτήματα που θα απαντηθούν, κατά τη διάρκεια του Σεμιναρίου.

19. Διαχείριση συνδρόμου επαγγελματικής εξουθένωσης (Σπύρος Χαμπή, Λευκωσία, Λάρνακα, Αμμόχωστος)

Το Σεμινάριο σκοπό έχει να υποστηρίξει τους/τις εκπαιδευτικούς στην προσπάθειά τους να μειώσουν τις πιθανότητες εμφάνισης του συνδρόμου επαγγελματικής εξουθένωσης μέσω της αποτελεσματικής διαχείρισης του εργασιακού άγχους. Κατά το πρώτο μέρος του Σεμιναρίου, θα μελετήσουμε τους ψυχοβιολογικούς μηχανισμούς του εργασιακού άγχους και τις επιπτώσεις τους στην υγεία και την απόδοση του/της εκπαιδευτικού. Το δεύτερο μέρος του Σεμιναρίου αφορά στη χρήση τεχνικών ρύθμισης του εργασιακού άγχους, εστιάζοντας σε σύγχρονες ψυχοβιολογικές τεχνικές.

20. Διδασκαλία λεξιλογίου και γραμματικής σε παιδιά μεταναστευτικής βιογραφίας: Εναλλακτικές προτάσεις και πρακτικές εφαρμογές (Νάνσια Κυριάκου, Λευκωσία, Λεμεσός, Λάρνακα, Πάφος, Αμμόχωστος)

Στόχος του Σεμιναρίου είναι να επιμορφώσει εκπαιδευτικούς Δημοτικής Εκπαίδευσης σε θέματα εφαρμοσμένης γλωσσολογίας και σε θέματα γενικών παιδαγωγικών αρχών. Παράλληλα, να στηρίξει εκπαιδευτικούς, εξοπλίζοντάς τους με στρατηγικές, δημιουργικές δραστηριότητες και εργαλεία για άμεση εφαρμογή εντός της συμβατικής τάξης και σε ώρες στήριξης για μαθητές/τριες με μεταναστευτική βιογραφία. Θα πραγματοποιηθεί αναφορά στο μαθησιακό φορτίο (η προσπάθεια που καταβάλλεται για εκμάθηση μιας δεύτερης γλώσσας) και συγκεκριμένα του μαθησιακού φορτίου στην Ελληνική. Θα δοθούν προτάσεις για άμεση και έμμεση διδασκαλία λεξιλογίου στη βάση των σχολικών εγχειριδίων του δημοτικού. Τέλος, θα συζητηθούν ερωτήματα, όπως «Πόσο εντατικά επιδιώκεται η διδασκαλία της γραμματικής σε μαθητές/τριες με μεταναστευτική βιογραφία;», «Ποια κριτήρια καθορίζουν τον βαθμό δυσκολίας ενός συγκεκριμένου γραμματικού φαινομένου;».

21. Διδασκαλία της Ελληνικής ως δεύτερης γλώσσας μέσω των Μαθηματικών και των Φυσικών Επιστημών (Νάνσια Κυριάκου, Λευκωσία, Λεμεσός, Λάρνακα, Πάφος, Αμμόχωστος)

Οι μαθητές/τριες μεταναστευτικής βιογραφίας που μαθαίνουν μια δεύτερη γλώσσα σε συνθήκες σχολικής τάξης χρειάζεται να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις του σχολικού Αναλυτικού Προγράμματος Σπουδών, να αποκτήσουν ακαδημαϊκές δεξιότητες ή αλλιώς τη Γνωστική Ακαδημαϊκή Γλωσσική Ικανότητα (το λιγότερο συχνό λεξιλόγιο της γλώσσας – στόχου). Θα συζητήσουμε πώς πραγματοποιείται η διδασκαλία της γλώσσας με βάση το περιεχόμενο (content - based instruction), και θα μελετήσουμε παραδείγματα και προτάσεις διδασκαλίας της Ελληνικής μέσω των γνωστικών αντικειμένων των Μαθηματικών και των Φυσικών Επιστημών.

22. Δράση, αλλαγή, βελτίωση: Η έρευνα δράσης στην εκπαιδευτική διαδικασία (Έλις Κακουλλή Κωνσταντίνου, Λευκωσία, Λεμεσός, Λάρνακα, Πάφος)

Η έρευνα δράσης στην εκπαίδευση ή εκπαιδευτική έρευνα, όπως πολύ συχνά αναφέρεται αφού διενεργείται από εκπαιδευτικούς, συναντάται ολοένα και περισσότερο στις μέρες μας, όπου η ιδέα ότι ένα άτομο μπορεί να επιφέρει την αλλαγή για βελτίωση στην κοινωνία, αποκτά περισσότερο έδαφος (McNiff, 2002). Στόχος της έρευνας δράσης είναι η διάγνωση ή ο εντοπισμός προβληματικών καταστάσεων και η προσπάθεια βελτίωσής τους μέσα από διάφορες ενέργειες. Σήμερα η έρευνα δράσης δεν κυριαρχεί μόνο σε εκπαιδευτικά περιβάλλοντα, αλλά και σε άλλα συγκείμενα, όπου απαιτείται δράση για αλλαγή και εξέλιξη. Το Σεμινάριο αυτό έχει διαδραστικό χαρακτήρα και αποσκοπεί στην εξοικείωση των εκπαιδευτικών με την έννοια της έρευνας δράσης και τη μεθοδολογία της, ούτως ώστε οι ίδιοι να καταστούν ικανοί να εφαρμόσουν το συγκεκριμένο είδος έρευνας στη σχολική τους μονάδα ή στην τάξη τους. Πιο συγκεκριμένα, στόχος του Σεμιναρίου είναι η επεξήγηση του όρου έρευνα δράσης, η ανάλυση των χαρακτηριστικών της, η γνωριμία των εκπαιδευτικών με τα διάφορα είδη έρευνας δράσης και η περιγραφή των διαδικασιών που την αποτελούν. Το Σεμινάριο είναι εμπλουτισμένο με διάφορα παραδείγματα εφαρμογής της έρευνας δράσης σε εκπαιδευτικά περιβάλλοντα. Κατά τη διάρκεια του Σεμιναρίου, οι εκπαιδευτικοί θα κληθούν να σκεφτούν πώς οι ίδιοι μπορούν να λάβουν δράση και να εφαρμόσουν το συγκεκριμένο είδος έρευνας στη δική τους σχολική μονάδα/τάξη για επίλυση διαφόρων προβλημάτων που αντιμετωπίζουν. Η εφαρμογή του εναλλακτικού αυτού είδους έρευνας, εκτός από το γεγονός ότι βοηθά τους/τις εκπαιδευτικούς να βελτιώνουν τις πρακτικές τους και το περιβάλλον στο οποίο εργάζονται, παράλληλα συμβάλλει και στην ενδυνάμωση, επαγγελματική εξέλιξη και πρόοδο των εκπαιδευτικών.

23. Εναλλακτικές μέθοδοι διδασκαλίας, μάθησης και αξιολόγησης (Χάρις Χαραλάμπους, Λευκωσία, Λεμεσός, Λάρνακα, Αμμόχωστος)

Σκοπός του Σεμιναρίου είναι:

• να κατανοήσουν οι εκπαιδευτικοί τη σημασία της χρήσης εναλλακτικών μεθόδων διδασκαλίας και αξιολόγησης κατά τη διάρκεια του μαθήματος,
• να δοθούν πρακτικές ιδέες στους/στις εκπαιδευτικούς για μεθόδους που θα μπορούσαν να εφαρμόσουν στην τάξη,
• να ανταλλάξουν οι εκπαιδευτικοί καλές πρακτικές μεταξύ τους.

24. Ενδυνάμωση σχέσεων ανθρώπινου δυναμικού και πρακτικές εμψύχωσης για δημιουργική σχολική κοινότητα/Προγράμματα συναισθηματικής ενδυνάμωσης PYE και ΗΟPEs (Δάφνη Νικολαΐδου, Λευκωσία, Λεμεσός, Λάρνακα, Πάφος, Αμμόχωστος)

Η καλλιέργεια δεξιοτήτων ενδυνάμωσης των σχέσεων του εκπαιδευτικού προσωπικού ή των σχέσεων εκπαιδευτικών και μαθητών/τριών, μέσω της βιωματικής προσέγγισης σε μεταμορφωτικές πρακτικές που καλλιεργούν την εμπιστοσύνη, ενισχύουν την κοινωνική και συναισθηματική ευφυΐα και οικοδομούν ένα ασφαλές υποστηρικτικό μαθησιακό περιβάλλον μέσω των τεχνών. Το Σεμινάριο βασίζεται στις πρακτικές του Ευρωπαϊκού Προγράμματος HOPEs, το οποίο αξιολογήθηκε από το ΙΔΕΠ ως παράδειγμα καλής πρακτικής, καθώς και στο μοντέλο δημιουργικής κοινότητας του οργανισμού PYE. Κοινός σκοπός η απελευθέρωση της εσωτερικής δημιουργικής δύναμης των συμμετεχόντων/ουσών και η οικοδόμηση ασφαλούς περιβάλλοντος εμπιστοσύνης. Περιλαμβάνει δημιουργικές δραστηριότητες και πρακτικές με στοιχείο τις διάφορες μορφές τέχνης, αφού μέσα από αυτές λαμβάνονται δημιουργικά ρίσκα, καθρεφτίζεται η εσωτερική σημασία των πραγμάτων, αναπτύσσεται η ενσυναίσθηση και ενισχύεται η ανθρώπινη επαφή. Βασικοί πυλώνες: α) θετικά συναισθήματα, β) αξίες και δυνατά στοιχεία του χαρακτήρα, γ) θετικός σκοπός, δ) θετική αντιμετώπιση των δυσκολιών και ε) θετικές σχέσεις.

25. Ενίσχυση θετικών συμπεριφορών στο σχολείο (Μαρίνα Κατσαρή, Λευκωσία, Λεμεσός, Λάρνακα, Πάφος, Αμμόχωστος)

Ενίσχυση θετικών συμπεριφορών: Οι συμμετέχοντες εξοικειώνονται με το «τριγωνικό σύστημα» για την ανάπτυξη θετικών/επιθυμητών συμπεριφορών στο σχολικό περιβάλλον, με βάση μοντέλα που έχουν αναπτυχθεί στις Ηνωμένες Πολιτείες και έχουν εφαρμοστεί διεθνώς με θετικά αποτελέσματα (π.χ. Ισλανδία, περίπτωση που παρουσιάζει αρκετές ομοιότητες με την Κύπρο, ειδικά όσο αφορά την πληθυσμιακή βάση, τον νησιωτικό χαρακτήρα του κράτους, τις ισχυρές επιρροές από τον αγγλοσαξονικό κόσμο κ.λπ.). Το «τριγωνικό σύστημα» προκρίνει τη διαλογή και κατάταξη των συμπεριφορών των μαθητών σε τρία επίπεδα: σχολικό, επίπεδο τάξης/ομάδας και ατομικό. Ανεξαρτήτως του ισοζυγίου θετικών-επιρρεπών-ανεπιθύμητων συμπεριφορών, το πρώτο βασικό βήμα για τη διαχείριση των συμπεριφορών αυτών είναι η χαρτογράφησή τους. Έτσι, ο εκπαιδευτικός δεν εξαντλεί τα μέτρα επιβολής πειθαρχίας ούτε σε ομαδικό ούτε σε ατομικό επίπεδο αλλά εντάσσει τη συμπεριφορά του σε ένα σύστημα που χωρίς να χάνει την επαφή με τις πιο ιδιαίτερες συμπεριφορές προωθεί ένα γενικό σύστημα ενίσχυσης συμπεριφοράς. Στόχος είναι η εμπέδωση αυτής της γενική τάσης να συμπαρασύρει δημιουργικά και τις ανεπιθύμητες συμπεριφορές και να τις μετατρέψει σε θετικές.

Αποκατάσταση σχέσεων εκπαιδευτικού και μαθητή/τριας και συμφιλίωση με το σχολείο: Σε αυτή τη φάση που εξειδικεύει την προηγούμενη, ο εκπαιδευτικός προσκαλεί τους μαθητές/τριες στην κατάρτιση συμφωνιών που θα διέπουν τη ζωή της τάξης και, σε μεγαλύτερη κλίμακα, του σχολείου. Αυτές οι συμφωνίες δεν αποκλίνουν από τους αναγκαστικούς περιορισμούς και υποχρεώσεις που θέτουν οι απαράκαμπτοι κανονισμοί ενός σχολείου, για αυτό και η συμφωνία αποκαλείται «ρεαλιστική». Με αυτό τον τρόπο, ο/η εκπαιδευτικός αποδεικνύει καθημερινά ότι αφουγκράζεται τις ανάγκες των μαθητών/τριών και ως θεμιτό αντάλλαγμα απαιτεί οι μαθητές/τριες να αντιλαμβάνονται και να εκπληρώνουν τις υποχρεώσεις που θέτει ένα σχολικό πλαίσιο. Η «ρεαλιστική συμφωνία» και οι ιδιαίτερες εκφάνσεις της αποτελούν το καθημερινό κοινωνικό συμβόλαιο της τάξης και γι΄ αυτό τον λόγο πρέπει να της δίνεται η ανάλογη έμφαση π.χ. μέσω των εικαστικών ή παραστατικών τεχνών, μέσω της επεξήγησης των επιβαλλόμενων κυρώσεων κτλ.

26. Επικοινωνία και Συνεργασία με γνώμονα τις ανάγκες των παιδιών (Σοφία Καραβασίλη, Πάφος)

Σκοπός του Σεμιναρίου είναι:

- να αναγνωρίσουν οι εκπαιδευτικοί ότι ο τρόπος που επικοινωνούν με τους γονείς των μαθητών/τριών τους μπορεί να διευκολύνει, αλλά μπορεί και να περιορίζει τη μεταξύ τους σχέση,

- να κατανοήσουν την αιτιολογία δημιουργίας συγκρούσεων μεταξύ τους,

- να συνειδητοποιήσουν τα όρια της επαγγελματικής στάσης που συντηρούν,

- να συνειδητοποιήσουν τι «υπάρχει» πίσω από τον τρόπο που συγκρούονται,

- να εξοικειωθούν με εναλλακτικούς τρόπους επικοινωνίας που βελτιώνουν τις σχέσεις τους με τους γονείς και τους καθιστούν συμμάχους στο έργο τους.

27. Επικοινωνία: το Α και το Ω στην καθημερινότητα του σχολείου». Ανάπτυξη Δεξιοτήτων Επικοινωνίας (Σοφία Καραβασίλη, Πάφος)

Σκοπός του Σεμιναρίου είναι:

- να κατανοήσουν οι εκπαιδευτικοί τα αξιώματα στην επικοινωνία, άρα και να «μεταφράσουν» τα μηνύματα των μαθητών/τριών τους,

- να συνειδητοποιήσουν ότι ο τρόπος που επικοινωνούν με τους/τις μαθητές/τριές τους μπορεί να διευκολύνει, αλλά μπορεί και να περιορίζει τη μεταξύ τους σχέση,

- να κατανοήσουν τη σύνδεση των συγκρούσεων με τις βασικές ψυχολογικές ανάγκες των ιδίων και των μαθητών/τριών τους,

- να εξοικειωθούν με εναλλακτικούς τρόπους επικοινωνίας που βελτιώνουν τις σχέσεις τους με τους/τις μαθητές/τριές τους και με τους/τις συναδέλφους τους.

28. Η ελληνική ως δεύτερη γλώσσα: καλή η θεωρία, στην πράξη τι κάνουμε; (Φωτεινή Ευθυμίου, Λευκωσία, Λεμεσός, Λάρνακα, Πάφος, Αμμόχωστος)

Γνωριμία των εκπαιδευομένων με πρακτικές, στρατηγικές, μέσα, εργαλεία και υλικό, τα οποία συμβάλλουν στην αποτελεσματική διδασκαλία και εκμάθηση της ελληνικής ως δεύτερης γλώσσας, υπό το φως της εθνογραφίας.

29. Θέματα Σεξουαλικής Αγωγής στο Σχολείο (Φωτεινή Παπαδοπούλου, Λευκωσία, Λάρνακα, Πάφος)

Σκοπός του Σεμιναρίου είναι η επιμόρφωση των εκπαιδευτικών σχετικά με θεωρητικές και πρακτικές προσεγγίσεις, που αφορούν σε τρόπους διδασκαλίας της Σεξουαλικής Αγωγής σε παιδιά σχολικής και εφηβικής ηλικίας. Πώς ακριβώς ορίζεται και ερμηνεύεται η σεξουαλική αγωγή στο σχολείο; Τι στοιχεία πρέπει να περιλαμβάνει; Ποιες στρατηγικές διδασκαλίας προτείνονται στη διεθνή βιβλιογραφία για τη διδασκαλία της σεξουαλικής αγωγής στο σχολικό περιβάλλον, την πρόληψη και διαχείριση προβληματικών συμπεριφορών σχετικών με το θέμα; Πώς θα γίνει η λειτουργία της σχολικής τάξης αποτελεσματική, όταν διδάσκουμε σεξουαλική αγωγή; Αυτά είναι κάποια από τα βασικά ερωτήματα που θα απαντηθούν, κατά τη διάρκεια του Σεμιναρίου.

30. Θετικότερη Λεκτική Επικοινωνία στην Εκπαίδευση (Σώτος Βοσκαρίδης, Λευκωσία, Λεμεσός, Λάρνακα, Πάφος, Αμμόχωστος)

Σκοπός του σεμιναρίου είναι η συνεισφορά στην αύξηση της χαράς στο σχολείο, μέσα από την καθιέρωση θετικότερης επικοινωνίας, με την αντικατάσταση κάποιων λέξεων και φράσεων, τόσο στον προφορικό όσο και στον γραπτό λόγο.

Στόχος είναι η συμμετοχή, ει δυνατόν, όλων των εκπαιδευτικών εταίρων της σχολικής μονάδας στη σταδιακή χρήση μιας ελαφρώς διαφοροποιημένης «γλώσσας» στο σχολείο, με βάση απλούς κανόνες και παιγνιώδη τρόπο, ούτως ώστε τα όποια λάθη των συμμετεχόντων να αντιμετωπίζονται συγκαταβατικά και να χρησιμοποιούνται με θετικό τρόπο για την καλύτερη επίτευξη του σκοπού. Εισηγήσεις για Αλλαγές: Οι προτεινόμενες αλλαγές θα μπορούν να υιοθετηθούν μερικώς ή ολικώς και να εμπλουτιστούν σταδιακά και συνεταιρικά, με τις όποιες εισηγήσεις των εμπλεκομένων εκπαιδευτικών και μαθητών.

31. Καλλιεργώντας τη δημιουργικότητα του/της μαθητή/τριας: Διδακτικές Τεχνικές (Αγγελική Μάρκογλου, Λευκωσία, Λεμεσός, Λάρνακα, Πάφος, Αμμόχωστος)

Στο σύγχρονο σχολείο είναι εμφανής η ανάγκη για εφαρμογή διδακτικών μεθόδων και τεχνικών που θα προσφέρουν στους/στις μαθητές/τριες εποικοδομητικές ευκαιρίες για ανάπτυξη της δημιουργικότητάς τους. Μέσα από ποικίλες διδακτικές προσεγγίσεις, οι μαθητές/τριες δύνανται να παρακολουθούν, να αξιολογούν, να ενισχύουν και να αλλάζουν την προσέγγιση της γνώσης τους. Στο Σεμινάριο θα δοθεί έμφαση στην πρακτική εφαρμογή εναλλακτικών προσεγγίσεων στη διδασκαλία που προάγουν τη δημιουργικότητα των μαθητών/τριών, δίνοντας τη δυνατότητα στους/στις εκπαιδευομένους/ες να εξοικειωθούν με πρακτικές λύσεις στα μαθήματά τους.

32. Μαθαίνω ελληνικά με το σώμα μου: Η περίπτωση της ενσώματης μάθησης (Παναγιώτης Κοσμάς, Λεμεσός)

Η ενσώματη μάθηση και γνώση και η εφαρμογή της μέσα από συγκεκριμένα παραδείγματα για τη διδασκαλία της ελληνικής γλώσσας σε παιδιά με μεταναστευτική βιογραφία.

33. Μαθητής/τρια με ΔΕΠ-Υ στην τάξη μου: πρόβλημα ή πρόκληση; (Ανδρέας Δημητρίου, Λευκωσία, Λάρνακα, Αμμόχωστος)

Η ανατροφή και η εκπαίδευση του παιδιού με Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής και Υπερκινητικότητα (ΔΕΠ-Υ) μπορεί να αποδειχθεί αρκετά δύσκολη. Όλοι οι εκπαιδευτικοί κάποια στιγμή νιώθουν θυμό, φόβο, στεναχώρια, απογοήτευση και κούραση, καθώς αγωνίζονται, για να βοηθήσουν. Ωστόσο, δεν θα έπρεπε να σπαταλούν τη συναισθηματική τους ενέργεια, μεμφόμενοι τους εαυτούς τους. Η ΔΕΠ-Υ είναι μια νευρολογική, κληρονομική διαταραχή, που δεν οφείλεται στην κακή ανατροφή ή σε ένα χαοτικό περιβάλλον. Παρόλο που η ζωή με το παιδί κάποτε γίνεται δύσκολη, είναι σημαντικό να θυμόμαστε πως τα παιδιά με ΔΕΠ-Υ μπορούν να επιτύχουν, και το κάνουν. Ως εκπαιδευτικοί μπορούμε να βοηθήσουμε, δημιουργώντας ένα σπιτικό και σχολικό περιβάλλον που θα αυξήσει τις δυνατότητες επιτυχίας του παιδιού. Η έγκαιρη ανίχνευση, διάγνωση και παρέμβαση είναι το κλειδί για μεγιστοποίηση των θετικών αποτελεσμάτων για το παιδί με ΔΕΠ-Υ.

Σκοπός του Σεμιναρίου αυτού είναι να ενημερώσει τους/τις συμμετέχοντες/ουσες για τη θεωρητική και πρακτική προσέγγιση της ΔΕΠ-Υ. Ειδικότερα, στο α΄ μέρος του Σεμιναρίου, θα αναφερθούμε λεπτομερώς στον ορισμό και τα χαρακτηριστικά της ΔΕΠ-Υ, στην αιτιολογία της και τους τομείς της καθημερινότητας που επηρεάζονται από τη συγκεκριμένη δυσκολία. Επίσης, θα συζητηθούν τα συνοδά προβλήματα της ΔΕΠ-Υ, η συνοσσηρότητά της με άλλες διαταραχές στην παιδική ηλικία, η εξελικτική της πορεία, καθώς και τρόποι με τους οποίους αξιολογείται. Για πραγματοποίηση των στόχων του α΄ μέρους του Σεμιναρίου, ο εισηγητής θα χρησιμοποιήσει οπτικο-ακουστικό υλικό, όπως οπτικό υλικό παιδιών με ΔΕΠ-Υ σε περιβάλλοντα ανατροφής, σενάρια σε μικρές ομάδες, καθώς και συζήτηση στην ολομέλεια.

Προχωρώντας στο β΄ μέρος του Σεμιναρίου, θα αναφερθούμε στους στόχους των θεραπευτικών παρεμβάσεων της ΔΕΠ-Υ σε όλα τα περιβάλλοντα που αλληλεπιδρά το παιδί. Κυρίως, όμως, ο εισηγητής θα αναφερθεί αναλυτικά στις πρακτικές και τεχνικές που μπορούν να χρησιμοποιηθούν από τους/τις εκπαιδευτικούς στη σχολική τάξη. Ειδικότερα, θα παρουσιαστούν αποτελεσματικά προγράμματα παρέμβασης για παιδιά με ΔΕΠ-Υ σε τρεις τομείς: ακαδημαϊκή διδασκαλία, παρεμβάσεις στη συμπεριφορά και προσαρμογές στις τάξεις διδασκαλίας. Για πραγματοποίηση των στόχων του β΄ μέρους του Σεμιναρίου, ο εισηγητής θα χρησιμοποιήσει εικονικό υλικό και μελέτες περιπτώσεων από εφαρμογή προγραμμάτων παρέμβασης.

34. Μαθητής/τρια με μαθησιακές δυσκολίες στην τάξη μου: τρόποι ανίχνευσης και αντιμετώπισης (Ανδρέας Δημητρίου, Λευκωσία, Λάρνακα, Αμμόχωστος)

Η ανατροφή και η εκπαίδευση του παιδιού με Ειδικές Μαθησιακές Δυσκολίες (Δυσλεξία, Δυσαριθμισία, Δυσκολία στη Γραπτή Έκφραση) μπορεί να αποδειχθεί αρκετά δύσκολη. Όλοι οι γονείς και εκπαιδευτικοί κάποια στιγμή νιώθουν θυμό, φόβο, στεναχώρια, απογοήτευση και κούραση, καθώς αγωνίζονται, για να βοηθήσουν. Ωστόσο, δεν θα έπρεπε να σπαταλούν τη συναισθηματική τους ενέργεια, μεμφόμενοι τους εαυτούς τους. Οι Ειδικές Μαθησιακές Δυσκολίες έχουν νευρολογική, κληρονομική βάση, που δεν οφείλεται στην κακή ανατροφή ή σε ένα χαοτικό περιβάλλον. Παρόλο που η ζωή με το παιδί κάποτε γίνεται δύσκολη, είναι σημαντικό να θυμόμαστε πως τα παιδιά με Ειδικές Μαθησιακές Δυσκολίες μπορούν να επιτύχουν, και το κάνουν. Ως γονείς και εκπαιδευτικοί μπορούμε να βοηθήσουμε, δημιουργώντας ένα σπιτικό και σχολικό περιβάλλον που θα αυξήσει τις δυνατότητες επιτυχίας του παιδιού. Η έγκαιρη ανίχνευση, διάγνωση και παρέμβαση είναι το κλειδί για μεγιστοποίηση των θετικών αποτελεσμάτων για το παιδί με Ειδικές Μαθησιακές Δυσκολίες.

Σκοπός του Σεμιναρίου αυτού είναι να ενημερώσει τους/τις συμμετέχοντες/ουσες για τη θεωρητική και πρακτική προσέγγιση των Ειδικών Μαθησιακών Δυσκολιών. Ειδικότερα, στο α΄ μέρος του Σεμιναρίου, θα αναφερθούμε λεπτομερώς στον ορισμό και τα χαρακτηριστικά των Ειδικών Μαθησιακών Δυσκολιών, στην αιτιολογία τους και στους τομείς της καθημερινότητας που επηρεάζονται από τις συγκεκριμένες δυσκολίες. Επίσης, θα συζητηθούν τα συνοδά προβλήματα των Ειδικών Μαθησιακών Δυσκολιών, η συνοσσηρότητά τους με άλλες διαταραχές στην παιδική ηλικία, η εξελικτική τους πορεία, καθώς και οι τρόποι με τους οποίους αξιολογούνται. Για πραγματοποίηση των στόχων του α΄ μέρους του Σεμιναρίου, ο εισηγητής θα χρησιμοποιήσει οπτικο-ακουστικό υλικό, όπως ακουστικά αποσπάσματα από ανάγνωση παιδιών με δυσλεξία, οπτικά παραδείγματα γραφής και γραπτής έκφρασης παιδιών με δυσλεξία και δυσαριθμισία, σενάρια σε μικρές ομάδες, καθώς και συζήτηση στην ολομέλεια.

Προχωρώντας στο β΄ μέρος του Σεμιναρίου, θα αναφερθούμε στους στόχους των θεραπευτικών παρεμβάσεων των Ειδικών Μαθησιακών Δυσκολιών σε όλα τα περιβάλλοντα που αλληλεπιδρά το παιδί. Κυρίως, όμως, ο εισηγητής θα αναφερθεί αναλυτικά στις πρακτικές και τεχνικές που μπορούν να χρησιμοποιηθούν από τους/τις εκπαιδευτικούς στη σχολική τάξη. Ειδικότερα, θα παρουσιαστούν αποτελεσματικά προγράμματα παρέμβασης για παιδιά με Ειδικές Μαθησιακές Δυσκολίες σε τρεις τομείς: ακαδημαϊκή διδασκαλία, παρεμβάσεις στη συμπεριφορά και προσαρμογές στις τάξεις διδασκαλίας. Για πραγματοποίηση των στόχων του β΄ μέρους του Σεμιναρίου, ο εισηγητής θα χρησιμοποιήσει εικονικό υλικό και μελέτες περιπτώσεων από εφαρμογή προγραμμάτων παρέμβασης.

35. Μέθοδοι διδασκαλίας της ορθογραφικής δεξιότητας (Αργυρώ Φελλά, Λευκωσία, Λεμεσός, Λάρνακα, Αμμόχωστος)

Η διδασκαλία παιδιών με δυσκολίες στην κατάκτηση του γραπτού λόγου αποτελεί μία ιδιαίτερη πρόκληση για τους/τις εκπαιδευτικούς, μιας και η πρόοδος των μαθητών/τριών αυτών στην ορθογραφία, συνήθως, δεν είναι ανάλογη με την πρόοδό τους στην ανάγνωση. Αυτό δεν είναι δύσκολο να ερμηνευθεί, αν αναλογιστεί κανείς πως το ελληνικό ορθογραφικό σύστημα χαρακτηρίζεται από υψηλή αντιστοιχία μεταξύ γραφημάτων και φωνημάτων. Αυτό συνεπάγεται πως ο/η αναγνώστης μπορεί να διαβάσει με υψηλό ποσοστό ακρίβειας τις λέξεις που συναντά, βασισμένος/η στην εφαρμογή της γραφοφωνημικής αντιστοιχίας. Το ποσοστό αυτό μειώνεται στην περίπτωση που καλείται να ορθογραφήσει μια λέξη, γιατί η μετατροπή των φωνημάτων σε γραφήματα δεν είναι τόσο προβλέψιμη. Για παράδειγμα, υπάρχει μία γραφή για το /a/, δύο διαφορετικές γραφές για το /o/ (ο, ω) και έξι διαφορετικές γραφές για το /i/ (ι, υ, η, ει, οι, υι).

Στόχος του συγκεκριμένου Σεμιναρίου είναι να βοηθήσει τους/τις εκπαιδευτικούς, αφού κατανοήσουν τη δομή και το περιεχόμενο της ορθογραφικής επεξεργασίας, να εφαρμόσουν στο πλαίσιο της τάξης δομημένες δραστηριότητες που επιδιώκουν την ανάπτυξη του ορθογραφικού λεξικού των μαθητών/τριών, ώστε να έχουν ευχερή και ταχεία πρόσβαση σε αυτό. Αναλυτικότερα, αφετηρία του Σεμιναρίου αποτελεί η αποσαφήνιση του ορισμού και της δομής της ορθογραφικής επεξεργασίας και η μελέτη των σταδίων ανάπτυξης της ορθογραφικής δεξιότητας στην ελληνική γλώσσα. Θα γίνει αναφορά σε θεωρητικά μοντέλα και πειραματικά ευρήματα για τους τρόπους σύνδεσης και αλληλεξάρτησης της ανάγνωσης και της ορθογραφίας στην ελληνική γλώσσα. Δεν θα μπορούσε από το συγκεκριμένο μέρος να απουσιάζει η παρουσίαση έργων που χρησιμοποιούνται στη βιβλιογραφία και μπορούν να χρησιμοποιηθούν στο πλαίσιο της τάξης για την αξιολόγηση της ορθογραφικής ικανότητας των μαθητών/τριών. Ακολούθως, αφού αναλυθούν τα ποσοτικά και ποιοτικά ορθογραφικά λάθη των ελληνόφωνων παιδιών, ιδιαίτερη έμφαση θα δοθεί στην περιγραφή και συζήτηση αποτελεσματικών δραστηριοτήτων, παιχνιδιών, μεθόδων και τεχνικών διδασκαλίας που μπορούν να εφαρμοστούν στην τάξη για τη βελτίωση της ορθογραφικής ικανότητας των μαθητών/τριών που εντοπίζουν δυσκολίες στη γραφή των λέξεων στα ελληνικά. Τέλος, στο πλαίσιο του Σεμιναρίου, θα παρουσιαστεί ένα ενδεικτικό εβδομαδιαίο πρόγραμμα δραστηριοτήτων διδασκαλίας της ορθογραφίας.

36. Μεθοδολογία Έρευνας Δράσης και Ανάπτυξη Κουλτούρας Μάθησης (Αρσινόη Κυριάκου, Λευκωσία, Λεμεσός, Λάρνακα, Πάφος)

Το Σεμινάριο επιδιώκει οι εκπαιδευτικοί που θα παρακολουθήσουν: 1. Να κατανοούν τους όρους έρευνα δράση, κουλτούρα, κουλτούρα μάθησης. 2. Να αναγνωρίζουν τη σημαντικότητα της έρευνας δράσης. 3. Να περιγράφουν τη μεθοδολογία της έρευνας δράσης και τα εργαλεία συλλογής δεδομένων. 4. Να αποκτήσουν γνώσεις που αφορούν στις τεχνικές Nominal Group και Delphi. 5. Να συνδέουν την έρευνα δράση με την ανάπτυξη κουλτούρας μάθησης. 6. Να διακρίνουν τη συμβολή της έρευνας δράσης στην ανάπτυξη κουλτούρας μάθησης.

37. Νεανική Παραβατικότητα στο Σχολείο (Φωτεινή Παπαδοπούλου, Λευκωσία, Λάρνακα, Πάφος)

Σκοπός του Σεμιναρίου είναι η επιμόρφωση των εκπαιδευτικών σχετικά με θεωρητικές και πρακτικές προσεγγίσεις που αφορούν στην παραβατική συμπεριφορά παιδιών σχολικής και εφηβικής ηλικίας και, εξειδικευμένα, σε θέματα Σχολικού Εκφοβισμού. Πώς ακριβώς ορίζεται και ερμηνεύεται η παραβατική συμπεριφορά στο σχολείο; Τι στοιχεία περιλαμβάνει και ποια στοιχεία καταλήγουν στον Σχολικό Εκφοβισμό; Πώς γίνεται η αναγνώριση των πρωτογενών χαρακτηριστικών που διέπουν την εκδήλωσή της, αλλά και ποιες στρατηγικές παρέμβασης προτείνονται στη διεθνή βιβλιογραφία για την αντιμετώπιση παραβατικών μαθητών/τριών και την πρόληψη και διαχείριση αντίστοιχων συμπεριφορών; Πώς θα γίνει η λειτουργία της σχολικής τάξης αποτελεσματική; Αυτά είναι κάποια από τα βασικά ερωτήματα που θα απαντηθούν, κατά τη διάρκεια του Σεμιναρίου.

38. Οικογένεια και Σχολείο: οι δύο παιδαγωγικοί πόλοι στη ζωή του παιδιού (Ιωάννης Χριστοδούλου, Λευκωσία, Λεμεσός, Λάρνακα, Πάφος, Αμμόχωστος)

Σκοπός του Σεμιναρίου είναι η περιγραφή της σχέσης σχολείου και οικογένειας, όπως διαμορφώνεται στο σύγχρονο πλαίσιο ζωής και στη σύγχρονη εκπαιδευτική πραγματικότητα. Θα αναλυθούν ενδελεχώς πρότυπα κοινών δράσεων, καθώς και η σκοπιμότητα και η σημασία τους για την ισορροπημένη ανάπτυξη των μαθητών/τριών και την αποτελεσματικότερη δυνατή λειτουργία της εκπαιδευτικής διαδικασίας.

39. Όρια με Αγάπη στο Σχολείο. Δημιουργία Κλίματος Ασφάλειας, Υπευθυνότητας, Θετικής Συμπεριφοράς (Σοφία Καραβασίλη, Πάφος)

Σκοπός του Σεμιναρίου είναι:

- να κατανοήσουν οι εκπαιδευτικοί τη σπουδαιότητα της ύπαρξης ορίων στο σχολείο,

- να συνειδητοποιήσουν τη συμβολή των ορίων και τον τρόπο που τα θέτουν στους/στις μαθητές/τριες,

- να αναγνωρίσουν την προσωπική τους στάση ως προς τη συνέπεια και τη σταθερότητα απέναντι σε αυτά,

- να θέσουμε τα οφέλη της ανάπτυξης κοινής φιλοσοφίας που διέπει ένα σχολείο.

40. Παιδιά με μεταναστευτική βιογραφία: διδασκαλία στη γενική τάξη συμφοίτησης (Δέσπω Κυπριανού, Λευκωσία, Λεμεσός, Λάρνακα, Πάφος, Αμμόχωστος)

Σκοπός του Σεμιναρίου είναι η παρουσίαση τρόπων προσέγγισης των διαφόρων γνωστικών αντικειμένων (Γλώσσα, Μαθηματικά, Φυσικές Επιστήμες), όταν στην τάξη φοιτούν μαζί παιδιά που έχουν τα Ελληνικά ως πρώτη γλώσσα και παιδιά με μειωμένη γνώση της ελληνικής γλώσσας.

41. Παιδιά με μεταναστευτική βιογραφία: προσεγγίσεις στη διδασκαλία λεξιλογίου, κατανόησης - παραγωγής προφορικού και γραπτού λόγου και γραμματικής (Δέσπω Κυπριανού, Λευκωσία, Λεμεσός, Λάρνακα, Πάφος, Αμμόχωστος)

Σκοπός του Σεμιναρίου είναι η παρουσίαση τρόπων προσέγγισης και συγκεκριμένων δραστηριοτήτων για την εκμάθηση λεξιλογίου, γραμματικής και παραγωγής και κατανόησης προφορικού και γραπτού λόγου.

42. Ποιος είναι ο Γονιός; Τι είναι το Σχολείο; Και πώς μπορούν Γονείς και Σχολείο να συνεργαστούν; (Λοϊζος Συμεού, Λευκωσία, Λάρνακα)

Στο Εργαστήριο αυτό οι συμμετέχοντες/ουσες θα εργαστούν για τη διερεύνηση των παραστάσεων και προσδοκιών τους σε σχέση με το ποιοι είναι οι γονείς, το σχολείο και οι στόχοι του σήμερα. Στη συνέχεια, θα παρουσιαστούν συγκεκριμένες πρακτικές για τον τρόπο με τον οποίο θα μπορούσε σε μια σχολική μονάδα να οργανωθεί η συνεργασία Σχολείου και Οικογένειας μεταξύ εκπαιδευτικών, μαθητών/τριών και γονέων/οικογενειών, για να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά στο σχολικό μικροεπίπεδο η πρόκληση για βελτίωση του μαθησιακού σχολικού περιβάλλοντος για ΟΛΟΥΣ/ΟΛΕΣ τους/τις μαθητές/τριες (από οποιαδήποτε οικογένεια κι αν προέρχονται).

43. Προβληματικές συμπεριφορές στο σχολείο - Πρόληψη και Διαχείριση (Φωτεινή Παπαδοπούλου, Λευκωσία, Λάρνακα, Πάφος)

Σκοπός του Σεμιναρίου είναι η επιμόρφωση των εκπαιδευτικών σχετικά με θεωρητικές και πρακτικές προσεγγίσεις που αφορούν στην προβληματική συμπεριφορά παιδιών σχολικής και εφηβικής ηλικίας. Πώς ακριβώς ορίζεται και ερμηνεύεται η προβληματική συμπεριφορά στο σχολείο; Τι στοιχεία περιλαμβάνει και ποια στοιχεία καταλήγουν στο πρόβλημα; Πώς γίνεται η αναγνώριση των πρωτογενών χαρακτηριστικών που διέπουν την εκδήλωσή της, αλλά και ποιες στρατηγικές παρέμβασης προτείνονται στη διεθνή βιβλιογραφία για την αντιμετώπιση προβλημάτων στο σχολικό περιβάλλον και την πρόληψη και διαχείριση αντίστοιχων συμπεριφορών; Πώς θα γίνει η λειτουργία της σχολικής τάξης αποτελεσματική; Αυτά είναι κάποια από τα βασικά ερωτήματα που θα απαντηθούν, κατά τη διάρκεια του Σεμιναρίου.

44. Σεμινάριο ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης στην έννοια της Ειρήνης και των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (Πετρούλα Αντωνίου, Λάρνακα, Αμμόχωστος)

Το Σεμινάριο συνδυάζει ενημερωτική παρουσίαση και συζήτηση. Οι εκπαιδευτικοί θα ενημερωθούν για θεωρίες και ερευνητικά ευρήματα σε σχέση με την Εκπαίδευση για Ειρήνη και τα Ανθρώπινα Δικαιώματα. Λαμβάνοντας υπόψη τις ιδιαιτερότητες του κάθε σχολείου, κατά το Σεμινάριο, οι εκπαιδευτικοί θα έχουν την ευκαιρία να αναστοχαστούν πάνω στον ρόλο τους σε σχέση με ζητήματα βίας, μισαλλοδοξίας και ρατσισμού, και να συζητήσουν καλές πρακτικές στο πλαίσιο της σχολικής τους μονάδας.

45. Στρατηγικός Σχεδιασμός της Σχολικής Μονάδας (Αρσινόη Κυριάκου, Λευκωσία, Λεμεσός, Λάρνακα, Πάφος)

Το Σεμινάριο επιδιώκει οι εκπαιδευτικοί που θα παρακολουθήσουν: 1. Nα κατανοούν τον όρο «Στρατηγικός Σχεδιασμός» και να αναγνωρίζουν τη σύνδεσή του με το όραμα, την αποστολή, τους στόχους και τους σκοπούς της σχολικής μονάδας. 2. Να προσδιορίζουν τον σχεδιασμό-προγραμματισμό ως μία βασική λειτουργία της εκπαιδευτικής διοίκησης. 3. Να κατανοήσουν τη σημαντικότητα του Στρατηγικού Σχεδιασμού. 4. Να περιγράφουν τα στάδια της διαδικασίας της λειτουργίας του σχεδιασμού. 5. Να αποκτήσουν γνώσεις και να εξοικειωθούν με την ανάλυση SWOT.

46. Συγκρούσεις: Η γαλήνη της ψυχής. Το μέσο για την καινοτομία και την αποτελεσματικότητα (Νικολαΐδου Δάφνη, Λευκωσία, Λεμεσός, Λάρνακα, Πάφος, Αμμόχωστος)

Το Σεμινάριο εξερευνά τις συγκρούσεις στις ανθρώπινες σχέσεις και προτείνει δεξιότητες διαχείρισής τους. Ενισχύει τον προβληματισμό σε σχέση με την προσωπική στάση απέναντι σε αυτές, και εισηγείται πρακτικές γόνιμης επικοινωνίας και διαλόγου, ώστε οι συγκρούσεις να αντιμετωπιστούν ως εν δυνάμει χρήσιμες διεργασίες για την προσωπική/διαπροσωπική ανάπτυξη και την ανάδυση δημιουργικών και καινοτόμων επιλογών. Επιπρόσθετα, διαπραγματεύεται τη δυναμική που δημιουργεί η ισχύς στα παιχνίδια εξουσίας, και προτείνει τρόπους μετατροπής της σε συνεργατική δύναμη, μέσω ενός μοντέλου χαρτογράφησης της σύγκρουσης. Τέλος, περιλαμβάνονται ασκήσεις αυτο-αξιολόγησης και προσωπικής εμβάθυνσης.

47. Συναισθηματική Νοημοσύνη: η άγνωστη ευφυΐα (Κωνσταντίνος Στεφανής, Λευκωσία, Λάρνακα)

Για αρκετά χρόνια, η νοημοσύνη σχετιζόταν με τον παραδοσιακό ορισμό της ευφυΐας και μετριόταν με ένα συγκεκριμένο τρόπο. Στο πλαίσιο του Σεμιναρίου, θα καταδειχθεί γιατί η συναισθηματική νοημοσύνη είναι πιο σημαντική από τον δείκτη νοημοσύνης (IQ).

Αναλυτικότερα, θα απαντηθούν τα εξής ερωτήματα:

-          Τι είναι η συναισθηματική νοημοσύνη (EQ);

-          Σε τι διαφέρει με τη διανοητική νοημοσύνη (IQ);

-          Ποια είναι τα κύρια χαρακτηριστικά της;

-          Με ποιο τρόπο συμβάλλει στην επαγγελματική και προσωπική επιτυχία;

-          Με ποιους τρόπους μπορεί να βελτιωθεί;

 

48. Σχολικό κλίμα και σχολική εμπειρία (Ιωάννης Χριστοδούλου, Λευκωσία, Λεμεσός, Λάρνακα, Πάφος, Αμμόχωστος)

Σκοπός του Σεμιναρίου είναι να καταδείξει τη σημασία της ανάπτυξης θετικού κλίματος για τη βελτιστοποίηση της σχολικής εμπειρίας, της εκπαιδευτικής και παιδαγωγικής διαδικασίας. Θα αναπτυχθούν προτάσεις για την ανάσχεση επιδράσεων και συμπεριφορών που μπορούν να αλλοιώσουν το σχολικό κλίμα σε βάρος της ποιότητας της σχολικής εμπειρίας και της μαθησιακής αποτελεσματικότητας.

49. Τα 10 βήματα για τη διαχείριση συμπεριφοράς στη σχολική τάξη (Ανδρέας Δημητρίου, Λευκωσία, Λάρνακα, Αμμόχωστος)

Οι εκπαιδευτικοί όλων των βαθμίδων γνωρίζουν ότι η διδασκαλία είναι μια δύσκολη και απαιτητική διαδικασία. Χωρίς σωστή αντιμετώπιση, χωρίς υποδομή και τεχνική, τα προβλήματα συμπεριφοράς μπορεί να διαταράξουν το κλίμα στη σχολική τάξη, να σπαταλήσουν τον χρόνο του εκπαιδευτικού και, συνεπώς, να επηρεάσουν την εκπαίδευση και την καλή διάθεση των παιδιών. Οι συμπεριφορές που παρουσιάζουν δυσκολίες στη διαχείρισή τους είναι ποικίλες: απλή διάσπαση της προσοχής, τάση για αυτοκαταστροφή, υπερκινητικότητα ή τάση για απομόνωση.

Το Σεμινάριο συγκεντρώνει αποτελεσματικές τεχνικές για διαχείριση ευρείας γκάμας δύσκολων συμπεριφορών στην τάξη. Δεν πρόκειται για ένα Σεμινάριο γεμάτο θεωρίες, αλλά για ένα σεμινάριο με πρακτικές και εύκολες στην εφαρμογή τους στρατηγικές, οι οποίες όχι μόνο λειτουργούν, αλλά τα αποτελέσματά τους διατηρούνται με την πάροδο του χρόνου. Πιο συγκεκριμένα, το Σεμινάριο προσφέρει γρήγορες, εύκολες και αποτελεσματικές τεχνικές που βοηθούν τα παιδιά να συγκεντρώνονται στη δουλειά τους και να υιοθετούν την κατάλληλη συμπεριφορά στο πλαίσιο της σχολικής τάξης. Συνεπώς, βοηθά τα παιδιά να αναπτύξουν ευρεία γκάμα δεξιοτήτων αποδεκτής συμπεριφοράς στην τάξη.

Το συγκεκριμένο Σεμινάριο κάνει χρήση ενός πλαισίου, το οποίο ονομάζεται «Τα 10 βήματα για τη διαχείριση της συμπεριφοράς». Τα «10 βήματα» είναι ένας όρος που αναφέρεται σε συγκεκριμένες στρατηγικές, οι οποίες θεωρούνται αποδεκτές και αποτελεσματικές και έχουν «δοκιμαστεί» με στόχο τη διαχείριση της συμπεριφοράς -δύσκολης ή μη- στη σχολική τάξη. Στόχο έχουν την αποφυγή δύσκολων συμπεριφορών. Ωστόσο, ακόμη και στην περίπτωση που συμβαίνει κάτι τέτοιο, οι τεχνικές αυτές βοηθούν τον/την εκπαιδευτικό να επαναφέρει γρήγορα το καλό κλίμα στην αίθουσα.

• Δημιουργώντας το κατάλληλο περιβάλλον για την εφαρμογή των 10 βημάτων.
• Σχέσεις – χτίσιμο σχέσεων ζεστασιάς και σεβασμού ανάμεσα σε εκπαιδευτικό και μαθητές/τριες.
• Ρουτίνα – υιοθέτηση σταθερών συνηθειών στην τάξη.
• Κανόνες – υιοθέτηση ξεκάθαρων κανόνων και ορίων στην τάξη από την πρώτη στιγμή.
• Ενίσχυση – αξιοποίηση της θετικής ενίσχυσης για διατήρηση καλής συμπεριφοράς, αλλά και αλλαγή προβληματικών συμπεριφορών.
• Ανταμοιβή – με τη μορφή βραβείου ενισχύεται η καλή συμπεριφορά. Μαζί με τη θετική ενίσχυση τα βραβεία είναι πολύ σημαντικά για διατήρηση και αλλαγή της συμπεριφοράς.
• Υπευθυνότητα – βοήθεια να μαθαίνουν τα παιδιά πώς να αναλαμβάνουν την ευθύνη των πράξεών τους, καθώς και να ελέγχουν τη συμπεριφορά τους.
• Αντίδραση – σημαντική για την αποδοτική και αποτελεσματική διαχείριση της δύσκολης συμπεριφοράς.
• Ανακατεύθυνση – ενεργειών των παιδιών προτού κάνουν την εμφάνισή τους δύσκολες συμπεριφορές, καθώς και στην πρόβλεψη πιθανών δυσκολιών με στόχο την άμεση ανακατεύθυνσή τους.
• Επίπληξη – βρίσκεται στην κορυφή της πυραμίδας, και πρέπει να χρησιμοποιείται με φειδώ, και μόνο στην περίπτωση που τα υπόλοιπα βήματα έχουν αξιοποιηθεί, αλλά δεν έχουν αποδώσει.
• Αποτελέσματα – η κορυφή της πυραμίδας. Περιγράφει τη σημασία της διαρκούς διατήρησης των αποτελεσμάτων τους.

50. Τεχνικές ενδυνάμωσης των εκπαιδευτικών σχετικά με τον σχολικό εκφοβισμό (Χριστιάνα Δίπλη, Λευκωσία, Λεμεσός, Λάρνακα, Αμμόχωστος)

Βασικός πυλώνας του Σεμιναρίου είναι η εκπαίδευση των εκπαιδευτικών για την ανάπτυξη τρόπων διαχείρισης των δυσκολιών που αντιμετωπίζουν τόσο οι ίδιοι όσο και οι μαθητές/τριες σχετικά με τον σχολικό εκφοβισμό. Οι εκπαιδευτικοί θα αποκτήσουν δεξιότητες, ώστε να μπορούν να βοηθήσουν τους/τις μαθητές/τριες που είναι θύματα, θύτες και/ή παρατηρητές/τριες, κατά την εκδήλωση του φαινομένου του σχολικού εκφοβισμού.

Επιπλέον, το Σεμινάριο εστιάζει στην ανάπτυξη τρόπων βελτίωσης των σχέσεων και επικοινωνίας μεταξύ των μαθητών/τριών και των εκπαιδευτικών με τους/τις μαθητές/τριες. Επίσης, το Σεμινάριο στοχεύει στην ενδυνάμωση των εκπαιδευτικών, και την ενίσχυσή τους με τις βέλτιστες επικοινωνιακές τεχνικές και άλλες δεξιότητες, ούτως ώστε να διαχειρίζονται αποτελεσματικά τον σχολικό εκφοβισμό. Ως εκ τούτου, οι εκπαιδευτικοί θα αποκτήσουν δεξιότητες και τρόπους διαχείρισης των προβλημάτων που αναφύονται από τον σχολικό εκφοβισμό στην τάξη και το σχολικό πλαίσιο.

51. Τεχνικές ενδυνάμωσης των μαθητών/τριών σχετικά με τον σχολικό εκφοβισμό (Χριστιάνα Δίπλη, Λευκωσία, Λεμεσός, Λάρνακα, Αμμόχωστος)

Βασικός πυλώνας του Σεμιναρίου είναι η εκπαίδευση των μαθητών/τριών για την ανάπτυξη τρόπων διαχείρισης των δυσκολιών που αντιμετωπίζουν σχετικά με τον σχολικό εκφοβισμό. Οι μαθητές/τριες θα αποκτήσουν δεξιότητες, ώστε να μπορούν να βοηθήσουν τους/τις συμμαθητές/τριές τους και τους ιδίους είτε είναι θύματα, θύτες και/ή παρατηρητές/τριες, κατά την εκδήλωση του φαινομένου του σχολικού εκφοβισμού. Επιπλέον, το Σεμινάριο εστιάζει στην ανάπτυξη τρόπων βελτίωσης των σχέσεων και επικοινωνίας μεταξύ των μαθητών/τριών, και των μαθητών/τριών με τους/τις εκπαιδευτικούς και τους γονείς τους. Επίσης, το Σεμινάριο στοχεύει στην ενδυνάμωση των μαθητών/τριών, και στην ενίσχυσή τους με τις βέλτιστες επικοινωνιακές τεχνικές και άλλες δεξιότητες, ούτως ώστε να διαχειρίζονται αποτελεσματικά τον σχολικό εκφοβισμό. Ως εκ τούτου, οι μαθητές/τριες θα αποκτήσουν δεξιότητες και τρόπους διαχείρισης των προβλημάτων που αναφύονται από τον σχολικό εκφοβισμό στην τάξη και στο σχολικό πλαίσιο.

52. Τεχνολογικά Υποστηριζόμενη Μάθηση. Παιχνίδι στην τάξη (Παναγιώτης Κοσμάς, Λεμεσός)

1. Θεωρητικές προσεγγίσεις στην Τεχνολογικά Υποστηριζόμενη Μάθηση μέσα από τη διεθνή βιβλιογραφία και έρευνα.

2. Αποτελέσματα εκπαιδευτικών παρεμβάσεων με τεχνολογία από την Κύπρο και το εξωτερικό.

3. Ψηφιακό χάσμα και δεξιότητες των μαθητών/τριών.

4. Ανάπτυξη κριτικής σκέψης μέσω τεχνολογίας.

5. Η περίπτωση της «ενσώματης μάθησης» (embodied learning) και τεχνολογικών εργαλείων στην εκπαιδευτική πράξη, που αποτελεί παγκόσμια τάση ενσωμάτωσης τεχνολογιών στη διδασκαλία.

6. Εμπόδια και δυσκολίες στην ενσωμάτωση των ΤΠΕ και πώς αντιμετωπίζονται.

7. Συγκεκριμένα παραδείγματα και εφαρμογές.

53. Φορώντας τα παπούτσια του/της Άλλου/ης (Μαρίνα Κατσαρή, Λευκωσία, Λεμεσός, Λάρνακα, Πάφος, Αμμόχωστος)

Σκοπός είναι η βιωματική εξοικείωση των εκπαιδευτικών με τρόπους ενίσχυσης του διαπολιτισμικού αισθητηρίου των μαθητών/τριών μέσα από τις διευρυμένες λειτουργίες της αφήγησης, έντεχνης (παραμύθια) και καθημερινής (κατανόηση του/της Άλλου/ης), και της δραματικής τέχνης στην κατεύθυνση της κατανόησης του «διαφορετικού/ής» μαθητή/τριας μέσα και έξω από την τάξη.

• Αξιοποίηση παραμυθιού: συμβολισμός και αποσυμβολισμός με αντιρατσιστική κατεύθυνση: η αφήγηση ως εργαλείο ενίσχυσης της διαπολιτισμικότητας και ενσυναίσθησης στην τάξη (καθοδήγηση και παροχή πληροφοριών και υλικού για εξεύρεση κατάλληλων αφηγηματικών υλικών και κειμένων).
• Ο ρόλος του παιχνιδιού στην αλληλοκατανόηση: πρακτικές εφαρμογές και παραδείγματα παιχνιδιών που ενισχύουν την ενσυναίσθηση.
• Εναλλακτικοί τρόποι έκφρασης συναισθημάτων προς ή για τον/την Άλλο/η μέσω της σύζευξης τεχνών: μουσική, χορός, εικαστικές τέχνες.
• Ένταξης διαπολιτισμικής θεματολογίας και προσέγγισης στο σχολικό θέατρο και τις σχολικές γιορτές.
• Αποτελεσματική ενσωμάτωση τεχνικών δράματος στο ημερήσιο πρόγραμμα: Παραδείγματα τεχνικών δράματος που καλλιεργούν και ενισχύουν την ενσυναίσθηση.
• Η τάξη μου ένας κόσμος - διαπολιτισμικό εργαστήρι και διαπολιτισμική γωνιά/μουσείο της τάξης: συλλογή υλικού αλληλοκατανόησης από τα ίδια τα παιδιά (φωτογραφίες, παραμύθια, ιστορίες, άρθρα κτλ.)
• Τα πράγματά μου: μία ημέρα όπου παιδιά από διαφορετικές κουλτούρες φέρνουν κάτι δικό τους στο σχολείο και εξηγούν τη χρήση του.
• Ο δάσκαλος/η δασκάλα σε ρόλο: ο ‘’εξερευνητής’’ ή ‘’ταξιδιώτης’’ περιπλανιέται στον κόσμο με τις ιστορίες των μαθητών/τριών του. Ασκήσεις εναλλαγής ρόλων και case studies.
• Οργάνωση διαπολιτισμικών εκδηλώσεων εκπαιδευτικών-γονέων μαθητών: διαπολιτισμικές ημέρες, διαπολιτισμικό πανηγύρι, διαπολιτισμική υποδοχή, ημέρες αφήγησης από τους γονείς, μουσική, μαγειρική, αναπαράσταση εθίμων από τις διάφορες χώρες καταγωγής των μαθητών.

54. Φωνολογική επίγνωση: Το κλειδί για την επιτυχημένη ανάγνωση; (Αργυρώ Φελλά, Λευκωσία, Λεμεσός, Λάρνακα, Αμμόχωστος)

Η ανάγνωση αποτελεί μία πολυδιάστατη έννοια. Η πιο πολυσυζητημένη γνωστική δεξιότητα, της οποίας η σχέση με την αναγνωστική ικανότητα έχει μελετηθεί αρκετά τα τελευταία χρόνια από την ερευνητική κοινότητα, είναι η φωνολογική επίγνωση. Ένας μεγάλος αριθμός ερευνητικών εργασιών δείχνει ότι η φωνολογική επίγνωση αποτελεί σημαντικό δείκτη πρόβλεψης της αναγνωστικής ικανότητας, και μπορεί να λειτουργήσει και ως δείκτης για τη διάκριση ομάδων φτωχών και ικανών αναγνωστών εξισωμένων ως προς τη χρονολογική ή ως προς την αναγνωστική ηλικία.

Το συγκεκριμένο Σεμινάριο επιδιώκει να απαντήσει σε όσο το δυνατόν περισσότερες ερωτήσεις και απορίες των εκπαιδευτικών για τη σχέση της φωνολογικής επίγνωσης με την αναγνωστική ικανότητα και τις συναφείς δυσκολίες. Οι απαντήσεις, σύγχρονες και επιστηµονικά τεκμηριωμένες, διατυπωμένες, όμως, με απλό, κατανοητό και σαφή τρόπο, δεν περιορίζονται στην αποσαφήνιση του ορισμού και της δομής της φωνολογικής επίγνωσης. Εστιάζουν, επίσης, στην παρουσίαση ποικίλων έργων που χρησιμοποιούνται στην ελληνική γλώσσα για την αξιολόγηση της φωνολογικής επίγνωσης, ανάλογα με την ηλικία των μαθητών/τριών και το αναγνωστικό τους επίπεδο. Μέσα από την ενεργητική εμπλοκή των δασκάλων, επιδιώκεται ο σχεδιασμός και η ανάπτυξη έργων που μπορούν να χρησιμοποιηθούν στο πλαίσιο της τάξης για την αξιολόγηση του επιπέδου ανάπτυξης της φωνολογικής επίγνωσης των παιδιών. Ακολούθως, ιδιαίτερη αναφορά θα γίνει στον τρόπο με τον οποίο οι επιδόσεις των παιδιών στα έργα φωνολογικής επίγνωσης μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τη διάκριση των παιδιών με αναγνωστικές δυσκολίες και των τυπικών αναγνωστών. Δεν θα μπορούσε στο Σεμινάριο να μην γίνει αναφορά σε παρεμβατικά προγράμματα που εντοπίζονται στη βιβλιογραφία, όπως επίσης και σε παραδείγματα και πρακτικές που εφαρμόζονται από εκπαιδευτικούς στο πλαίσιο της τάξης, και στοχεύουν στην καλλιέργεια δεξιοτήτων φωνολογικής επίγνωσης. Τέλος, επιδιώκεται η ενεργητική εμπλοκή των συμμετεχόντων/ουσών στον σχεδιασμό διδακτικών δραστηριοτήτων για την καλλιέργεια και ενίσχυση των φωνολογικών δεξιοτήτων των παιδιών.

55. Ψηφιακός Γραμματισμός και Εκπαίδευση (Αγγελική Μάρκογλου, Λευκωσία, Λεμεσός, Λάρνακα, Πάφος, Αμμόχωστος)

Το Σεμινάριο αφορά στην εξοικείωση των εκπαιδευτικών με σύγχρονα, καινοτόμα και εύκολα ψηφιακά εργαλεία για τον σχεδιασμό, την οργάνωση και την υλοποίηση της διδασκαλίας, ώστε να κάνουν το μάθημά τους πιο ενδιαφέρον και αποτελεσματικό. Σκοπός είναι η απόκτηση δεξιοτήτων για την παιδαγωγική αξιοποίηση ψηφιακών εργαλείων και του διαδικτύου, ώστε να συνεισφέρουν τόσο στη συνεχιζόμενη εκπαίδευση των επιμορφούμενων εκπαιδευτικών όσο και στην αξιοποίηση των ΤΠΕ στην τάξη από τους ίδιους και από τους/τις μαθητές/τριες.

56. Ψυχική ενδυνάμωση εκπαιδευτικών μέσω εφαρμογών της θετικής ψυχολογίας (Βίκυ Χαραλάμπους, Λευκωσία, Λεμεσός, Λάρνακα)

Οι εκπαιδευτικοί είναι μια ομάδα πληθυσμού που ανήκουν στα λεγόμενα «επαγγέλματα κινδύνου», όσον αφορά στο επαγγελματικό άγχος και την επαγγελματική εξουθένωση. Πολλές είναι οι έρευνες που επικεντρώνονται στη διερεύνηση της ψυχοσωματικής κόπωσης των δασκάλων. To επάγγελμα του εκπαιδευτικού, συχνά, χαρακτηρίζεται ως «λειτούργηµα», όρος που προσδίδει ιδιαίτερη σπουδαιότητα στο έργο τους. Το στρες και η επαγγελματική εξουθένωση που βιώνουν παρεµποδίζουν την άσκηση του καθήκοντός τους, κι έχουν ανάγκη από συναισθηµατική υποστήριξη και καθοδήγηση, η οποία θα µπορέσει να τους κατευθύνει σε θετικές διεξόδους επίλυσης των δυσκολιών που αντιµετωπίζουν καθημερινά. Στις δυσκολίες αυτές έρχεται να απαντήσει ο κλάδος της Θετικής Ψυχολογίας μέσω της εφαρμογής του στο εκπαιδευτικό πλαίσιο. Το Σεμινάριο αυτό δίνει γενικές και επιστημονικά τεκμηριωμένες εισηγήσεις για ψυχική ενδυνάμωση και ενίσχυση της προσωπικής τους ανάπτυξης, ώστε να ασκήσουν πιο αποτελεσμαστικά τον ρόλο τους στο σχολείο και το σπίτι.