ΕΙΔΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ

ΣΕΜΙΝΑΡΙΑ ΣΕ ΣΧΟΛΙΚΗ ΒΑΣΗ (ΓΕΝΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ)

Αγκαλιάζοντας το άγχος (Ελένη Μιχαήλ, Λευκωσία, Λεμεσός, Λάρνακα)

Η επιμόρφωση συζητά το θέμα του άγχους, στοχεύοντας όπως οι συμμετέχουσες/οντες:
1. αναφέρουν τους τρόπους με τους οποίους το άγχος επηρεάζει πολυδιάστατα τον άνθρωπο (εκπαιδευτικούς και παιδιά).
2. εντοπίζουν τα σημάδια του άγχους στον εαυτό τους αλλά και στα παιδιά της τάξης τους/σχολείου τους.
3. εμβαθύνουν στην κατανόηση του συναισθήματος αυτού, βλέποντας το ως ένα φίλο ο οποίος μας θυμίζει πώς να φροντίσουμε τον εαυτό μας και πώς να φροντίσουμε τα παιδιά της τάξης μας
4. αποκτήσουν εργαλεία/τεχνικές διαχείρισης του άγχους τα οποία οι συμμετέχουσες/οντες θα ζήσουν βιωματικά μέσα από την επιμόρφωση.

Αναγνώριση και διαχείριση περιστατικών σχολικού εκφοβισμού: Πολιτική του ΥΠΠΑΝ (Νίκη Νικολαΐδου, Λευκωσία, Λεμεσός, Λάρνακα, Αμμόχωστος, Πάφος)

Σκοπός του σεμιναρίου είναι να εμπλουτιστούν οι γνώσεις, στάσεις και δεξιότητες των εκπαιδευτικών σε θέματα που αφορούν στο σχολικό εκφοβισμό, ώστε να προωθηθεί η αρχή της μηδενικής ανοχής στη βία στα σχολεία. Οι συμμετέχοντες/συμμετέχουσες αναμένεται να εξοικειωθούν με την πολιτική και τις πρακτικές που αφορούν στα περιστατικά σχολικού εκφοβισμού στο πλαίσιο του περιεχομένου της σχετικής Εγκυκλίου (ημερ. 11/11/2020 ypp11441) “Πρόληψη και διαχείριση περιστατικών σχολικού εκφοβισμού”. Το σεμινάριο περιλαμβάνει θεωρητικό πλαίσιο και πρακτικές εισηγήσεις.

Αξιοποίηση Τεχνολογιών Εικονικής και Επαυξημένης Πραγματικότητας στην Εκπαίδευση (Χρίστος Ρουσιάς, Λευκωσία, Λεμεσός, Λάρνακα, Αμμόχωστος, Πάφος)

Οι εν λόγω αναδυόμενες και καινοτόμες τεχνολογίες (που χρησιμοποιούνται και στο Ψηφιακά Υποστηριζόμενο Περιβάλλον Μάθησης του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου https://digilearn.pi.ac.cy/ ), μέσω των ιδιαίτερών τους χαρακτηριστικών και δυνατοτήτων, συνεισφέρουν στην ανάπτυξη των οριζόντιων κομβικών δεξιοτήτων των μαθητών/μαθητριών του 21ου αιώνα, όπως δεξιότητες αυτόνομης μάθησης, πληροφοριακού-ψηφιακού γραμματισμού και κριτικής σκέψης, συνεργασίας και επικοινωνίας, δημιουργικότητας και καινοτομίας.

Αφαιρώντας την ταμπέλα του «προβληματικού παιδιού»: ανάλυση, πρόληψη και αντιμετώπιση προβλημάτων συμπεριφοράς με χρήση των ψυχοπαιδαγωγικών μεθόδων της Συστημικής προσέγγισης (Κωνσταντίνος Παπαγεωργίου, Λευκωσία)

Σύμφωνα με τη Συστημική (ή Οικοσυστημική) προσέγγιση, τα προβλήματα συμπεριφοράς μελετώνται λαμβάνοντας υπόψη το πλαίσιο όπου εμφανίζονται καθώς και τις αλληλεπιδράσεις μεταξύ παιδιού και σχολικής τάξης/περιβάλλοντος. Κατά τη διάρκεια του σεμιναρίου, οι εκπαιδευτικοί θα έχουν την ευκαιρία να μελετήσουν παραδείγματα από τη σχολική τους πραγματικότητα και θα επιμορφωθούν σε ψυχοπαιδαγωγικές τεχνικές και στρατηγικές για ανάλυση, πρόληψη και διαχείριση των προβλημάτων συμπεριφοράς. Το σεμινάριο αισιοδοξεί να εμπνεύσει τους/τις εκπαιδευτικούς ώστε να αφαιρέσουν την ταμπέλα του "προβληματικού παιδιού" από παιδιά που εκδηλώνουν προβλήματα συμπεριφοράς και να τους/τις κινητοποιήσει να εμπλουτίσουν το ρεπερτόριο αλληλεπιδράσεων με τα παιδιά αυτά.

Δεξιότητες Παρουσιάσεων (Χριστίνα Χριστοφή, Λευκωσία, Λεμεσός, Λάρνακα, Αμμόχωστος, Πάφος)

Στο σεμινάριο οι εκπαιδευτικοί θα μάθουν πώς να προσελκύουν την προσοχή των μαθητών/μαθητριών τους μέσα σε 5 λεπτά αλλά και πώς να παρουσιάζουν αποτελεσματικά ένα θέμα μπροστά σε οποιοδήποτε κοινό. Κατά τη διάρκεια του σεμιναρίου, οι εκπαιδευτικοί θα μάθουν πώς να ενσωματώνουν διάφορες επιτυχημένες τεχνικές παρουσίασης όπως την αφήγηση μιας ιστορίας, το χιούμορ, πώς να επιλέγουν τα κατάλληλα οπτικά βοηθήματα και με ποιο τρόπο να χρησιμοποιούν αποτελεσματικά τη φωνή τους, έτσι ώστε να αποκτήσουν την άμεση προσοχή του κοινού τους.
Το σεμινάριο απευθύνεται σε εκπαιδευτικούς προσχολικής, δημοτικής και μέσης εκπαίδευσης και προσαρμόζεται ανάλογα με το κοινό στο οποίο θέλουν να απευθυνθούν οι συμμετέχοντες/συμμετέχουσες κατά την διάρκεια της παρουσίασης τους.
Θα παρέχει στους/στις εκπαιδευτικούς πρακτικές συμβουλές για το πώς να επικοινωνούν με σαφήνεια και αυτοπεποίθηση έτσι ώστε να κερδίσουν το ενδιαφέρον και την προσήλωση του κοινού, μέσα από ζωντανά παραδείγματα . Επίσης θα βοηθήσει τους/τις εκπαιδευτικούς να οργανώσουν σωστά τη δομή, το περιεχόμενο και τους στόχους της παρουσίασης τους.

Διαχείριση δύσκολων συναισθημάτων και δύσκολων σκέψεων (Κωνσταντίνος Παπαγεωργίου, Λευκωσία)

Πρόκειται για ένα σεμινάριο προσωπικής ανάπτυξης/αυτοβελτίωσης και έχει ως στόχο την ψυχική ενδυνάμωση των εκπαιδευτικών. Επιδιώκει να τους/τις εξοπλίσει με γνώσεις, δεξιότητες, εργαλεία και τεχνικές για προαγωγή της ψυχικής ανθεκτικότητας στην προσωπική τους ζωή. Επειδή "παρόλο που δεν μπορείς να εμποδίσεις τα πουλιά της θλίψης να πετούν πάνω από το κεφάλι σου, μπορείς να τα εμποδίσεις από το να φτιάξουν τη φωλιά τους στα μαλλιά σου". Κατά τη διάρκεια του σεμιναρίου θα παρουσιαστούν εισηγήσεις από διάφορες κατευθύνσεις ψυχοθεραπείας όπως η Συστημική, η Γνωστικοσυμπεριφοριστική καθώς και η Θετική Ψυχολογία.

Διαχείριση προσωπικής κρίσης (Κωνσταντίνος Παπαγεωργίου, Λευκωσία)

Κατά τη διάρκεια της ζωής μας βρισκόμαστε συχνά ενώπιον καταστάσεων που δεν αναμέναμε και που συνιστούν την κατάρρευση ενός ονείρου ή της κανονικότητας που είχαμε μέχρι τότε κατασκευάσει. Πώς μπορούμε να διαχειριστούμε την ευαλωτότητα που προκύπτει; Πώς μπορούμε να υπομένουμε το Χάος; Και πώς μπορούμε να αντέξουμε τις κοσμογονικές δυνάμεις που μας προσκαλούν να μεταμορφωθούμε; Σε αυτό το βιωματικό σεμινάριο οι εκπαιδευτικοί θα εξοπλιστούν με δεξιότητες για συγκόλληση του τεμαχισμένου εαυτού που προκύπτει ως αποτέλεσμα μιας προσωπικής ή υπαρξιακής κρίσης.

Διαχείριση συγκρούσεων στο σχολικό περιβάλλον (Φωτεινή Παπαδοπούλου, Λευκωσία, Λεμεσός, Λάρνακα, Αμμόχωστος, Πάφος)

Σκοπός του σεμιναρίου είναι η επιμόρφωση των εκπαιδευτικών σχετικά με θεωρητικές και πρακτικές προσεγγίσεις που αφορούν στην διαχείριση συγκρούσεων σε παιδιά σχολικής και εφηβικής ηλικίας. Πώς ακριβώς ορίζεται και ερμηνεύεται η ΄σύγκρουση' στο σχολείο; Τι στοιχεία περιλαμβάνει και ποια στοιχεία καταλήγουν στο πρόβλημα; Πώς γίνεται η αναγνώριση των πρωτογενών χαρακτηριστικών που διέπουν την εκδήλωση της αλλά και ποιες στρατηγικές παρέμβασης προτείνονται στη διεθνή βιβλιογραφία για την αντιμετώπιση προβλημάτων στο σχολικό περιβάλλον και την πρόληψη και διαχείριση αντίστοιχων συμπεριφορών; Πώς θα γίνει η λειτουργία της σχολικής τάξης αποτελεσματική; Αυτά είναι κάποια από τα βασικά ερωτήματα που θα απαντηθούν κατά τη διάρκεια του σεμιναρίου.

Είναι ΑΠΛΟ να εξυγιάνουμε τον θυμό μας: Αναγνώριση & Αποδοχή, Προσωπικό σύστημα αξιών, Λογική επιχειρηματολογία/Λύση και Όραμα (Μαρία Κοτίτσα, Λευκωσία, Λεμεσός, Λάρνακα, Αμμόχωστος, Πάφος)

Στον πυρήνα της ‘ανθρωπινότητάς’ μας βρίσκονται συχνά συναισθήματα έντονα και αντικρουόμενα, εκρηκτικά, δυσφορικά ή δυσδιάκριτα. Ένα απλό προτεινόμενο μοντέλο, ειδικά για τη διαχείριση ή μάλλον εξυγίανση του θυμού μας, στηρίζεται στην αναγκαιότητα αναγνώρισης και αποδοχής του συναισθήματος, την αναζήτηση προτύπων και αξιών ζωής και την εξεύρεση λογικής λύσης, στόχων και οράματος. Σκοπός του σεμιναρίου είναι ακριβώς η βήμα-προς-βήμα εφαρμογή των προαναφερθέντων, καθώς και ο εντοπισμός των καταστάσεων/ερεθισμάτων που πυροδοτούν τον θυμό. Ένας πρακτικός οδηγός που - με την προϋπόθεση της περαιτέρω εξάσκησης - μπορεί να οδηγήσει όχι μόνο σε περισσότερη ψυχική γαλήνη αλλά και σε νοηματοδότηση της καθημερινής μας εμπειρίας (συμπεριλαμβανομένης και αυτής του θυμού).

Εκπαιδευτικά Διοικητικά Μοντέλα, Θεωρίες Ηγεσίας, Υποκίνησης , Επικοινωνίας και Αποτελεσματικό Σχολείο (Ανδρέας Στυλιανού, Λευκωσία, Λεμεσός, Λάρνακα, Αμμόχωστος, Πάφος)

Το σεμινάριο αυτό θα προσφέρει μια θεωρητική και πρακτική προσέγγιση στον χώρο της Διοίκησης της Εκπαίδευσης. Η θεωρητική προσέγγιση επιτυγχάνεται με τη διερεύνηση και ανάλυση των κύριων εννοιών και θεωριών της εκπαιδευτικής διοίκησης. Η πρακτική προσέγγιση συνίσταται στην εξέταση της δομής και της λειτουργίας του κυπριακού εκπαιδευτικού συστήματος και στη μελέτη συγκεκριμένων θεμάτων και προβλημάτων που το αφορούν. Το μάθημα θα δώσει την ευκαιρία στους/στις εκπαιδευτικούς να συσχετίσουν σύγχρονα εκπαιδευτικά θέματα με το θεωρητικό πλαίσιο της Διοίκησης της Εκπαίδευσης.
Πιο αναλυτικά, το μάθημα επιδιώκει τα ακόλουθα:
1. Την εξοικείωση των εκπαιδευτικών με τις σημαντικότερες έννοιες και θεωρίες της Εκπαιδευτικής Διοίκησης (π.χ. Διοικητικά Μοντέλα, Θεωρίες Ηγεσίας, Υποκίνησης, Επικοινωνίας).
2. Την κριτική εξέταση των θέσεων και αρχών των πιο πάνω θεωριών και την αξιολόγηση των πρακτικών εφαρμογών τους στην εκπαίδευση.
3. Τη γνωριμία με τις ευθύνες και τα βασικά καθήκοντα των εκπαιδευτικών λειτουργών.
4. Την εξέταση του εκπαιδευτικού συστήματος της Κύπρου. Συγκεκριμένα, θα εξεταστούν η όλη δομή του συστήματος, τα καθήκοντα και οι ευθύνες των εκπαιδευτικών.
5. Την ενημέρωση των εκπαιδευτικών σχετικά με τα πορίσματα ερευνών στους βασικούς τομείς της εκπαιδευτικής διοίκησης. Τέλος, αναμένεται ότι οι εκπαιδευτικοί θα είναι σε θέση να αξιολογήσουν τη σημασία των πορισμάτων αυτών για την αποτελεσματικότερη λειτουργία του σχολείου τους.

Θέματα αποτελεσματικής διδασκαλίας: Συγγραφή και Αξιολόγηση Διδακτικών Εγχειριδίων και Διδακτικού Υλικού για υποστήριξη της Διδασκαλίας (Αντώνης Ταμπούρας, Λευκωσία, Λάρνακα, Αμμόχωστος)

Σκοπός του συγκεκριμένου σεμιναρίου είναι να καταστήσει τους/τις εκπαιδευτικούς ικανούς/ες να αναπτύσσουν και να χρησιμοποιούν πολυεπίπεδα κριτήρια συγγραφής και αξιολόγησης διδακτικών εγχειριδίων/υλικού για υποστήριξη μαθήματος, τα οποία να ανταποκρίνονται στον πολυδιάστατο ρόλο της εκπαίδευσης. Κατά τη διάρκεια του σεμιναρίου, οι εκπαιδευτικοί θα έχουν την ευκαιρία:
1. να αναλύσουν κριτικά το ρόλο των σχολικών εγχειριδίων και του περιεχομένου τους στη διδασκαλία και την μάθηση,
2. να γνωρίσουν και να αναπτύξουν τις κατηγορίες και τα κριτήρια αξιολόγησης διδακτικών εγχειριδίων/υλικών,
3. να κάνουν κριτική τοποθέτηση για την σχέση των διδακτικών εγχειριδίων/υλικών με το αναλυτικό πρόγραμμα και το παραπρόγραμμα,
4. να συνδέσουν τη μορφή, τη δομή και το περιεχόμενο των διδακτικών εγχειριδίων/υλικών με τα διάφορα είδη αναλυτικών προγραμμάτων,
5. να έρθουν σε επαφή με κατηγορίες/δοκίμια/κριτήρια και φόρμουλες για την αξιολόγηση διδακτικών εγχειριδίων για αξιολόγηση διδακτικού υλικού που ετοιμάζουν,
6. να έρθουν σε επαφή με παράγοντες που επηρεάζουν το βαθμό κατανόησης κειμένων, του περιεχομένου και την αναγνωσιμότητα τους,
7. να σχεδιάζουν, να αναπτύσσουν και να αξιολογούν διδακτικό υλικό (γραμματοσειρά, εικονογράφηση, χρώματα, οργάνωση σελίδας).
Συνοπτικά, οι εκπαιδευτικοί θα αντιληφθούν ότι τα ποιοτικά διδακτικά εγχειρίδια/υλικό είναι αυτά/αυτό που ενεργά εμπλέκουν/εμπλέκει το/τη μαθητή/τρια στη διαδικασία απόκτησης της γνώσης, των δεξιοτήτων και των στάσεων που απαιτούνται στην εποχή που διανύουμε και ανταποκρίνονται στον σκοπό της εκπαίδευσης και στις αναπτυξιακές ανάγκες των μαθητών. Σημαντικό αποτελεί το γεγονός ότι οι εκπαιδευτικοί με το συγκεκριμένο σεμινάριο θα έχουν βιωματική μάθηση, αφού θα κληθούν να σχεδιάσουν και να αναπτύξουν υλικό στη βάση κριτηρίων που θα συζητηθούν και θα έχουν σχέση με: το περιεχόμενο, τη μεθοδολογία και την οργάνωση. Επίσης, μπορεί να κληθούν να αξιολογήσουν διδακτικό υλικό ή/και εγχειρίδιο στη βάση κριτηρίων, π.χ. αξιοποιώντας φόρμουλες αναγνωσιμότητας.

Καταφύγιο στον Αριστοτέλη: πώς η Φιλοσοφία προάγει τη θετική ψυχολογία και τη συναισθηματική καλλιέργεια (Μαρία Κοτίτσα, Λευκωσία, Λεμεσός, Λάρνακα, Αμμόχωστος, Πάφος)

Το παρόν σεμινάριο σκοπό έχει να καταδείξει πρακτικούς τρόπους α) ενίσχυσης της θετικότητας, β) μείωσης έντονων συναισθημάτων (συναισθήματα που μας κατακλύζουν και μπορεί να αποτελέσουν εμπόδιο στην καθημερότητά μας) και γ) τρόπους υποκειμενικής νοηματοδότησης της εμπειρίας. Οι έννοιες της ευτυχίας, της ευδαιμονίας και της εντελέχειας του επίκαιρου, όσο ποτέ, Αριστοτέλη θα αποτελέσουν το φιλοσοφικό ένδυμα του σεμιναρίου, το οποίο φυσικά θα πλαισιώσουν ερευνητικά δεδομένα από τον χώρο της ψυχολογίας.

Μαθητής με ΔΕΠ-Υ στην τάξη μου: πρόβλημα ή πρόκληση; (Ανδρέας Δημητρίου, Λευκωσία, Λάρνακα, Αμμόχωστος)

Η ανατροφή και η εκπαίδευση του παιδιού με Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής και Υπερκινητικότητα (ΔΕΠ-Υ) μπορεί να αποδειχθεί αρκετά δύσκολη. Όλοι/ες οι εκπαιδευτικοί κάποια στιγμή νιώθουν θυμό, φόβο, στεναχώρια, απογοήτευση και κούραση καθώς αγωνίζονται για να βοηθήσουν. Ωστόσο δεν θα έπρεπε να σπαταλούν τη συναισθηματική τους ενέργεια, μεμφόμενοι/ες τους εαυτούς τους. Η ΔΕΠ-Υ είναι μια νευρολογική, κληρονομική διαταραχή που δεν οφείλεται στην κακή ανατροφή ή ένα χαοτικό περιβάλλον. Παρόλο που η ζωή με το παιδί κάποτε γίνεται δύσκολη, είναι σημαντικό να θυμόμαστε πως τα παιδιά με ΔΕΠ-Υ μπορούν να επιτύχουν, και το κάνουν. Ως εκπαιδευτικοί μπορούμε να βοηθήσουμε, δημιουργώντας ένα σπιτικό και σχολικό περιβάλλον που θα αυξήσει τις δυνατότητες επιτυχίας του παιδιού. Η έγκαιρη ανίχνευση, διάγνωση και παρέμβαση είναι το κλειδί για μεγιστοποίηση των θετικών αποτελεσμάτων για το παιδί με ΔΕΠ-Υ.
Σκοπός του σεμιναρίου αυτού είναι να ενημερώσει τους/τις συμμετέχοντες/ουσες για τη θεωρητική και πρακτική προσέγγιση της ΔΕΠ-Υ. Ειδικότερα, στο α΄ μέρος του σεμιναρίου θα αναφερθούμε λεπτομερώς στον ορισμό και στα χαρακτηριστικά της ΔΕΠ-Υ, στην αιτιολογία της και στους τομείς της καθημερινότητας που επηρεάζονται από τη συγκεκριμένη δυσκολία. Επίσης, στο α΄ μέρος του σεμιναρίου θα συζητηθούν τα συνοδά προβλήματα της ΔΕΠ-Υ, η συνοσσηρότητα της με άλλες διαταραχές στην παιδική ηλικία, η εξελικτική της πορεία καθώς και τους τρόπους που αξιολογείται. Για πραγματοποίηση των στόχων του α΄ μέρους του σεμιναρίου ο εισηγητής θα χρησιμοποιήσει οπτικό-ακουστικό υλικό όπως οπτικό υλικό παιδιών με ΔΕΠ-Υ σε περιβάλλοντα ανατροφής, σενάρια σε μικρές ομάδες καθώς και συζήτηση στην ολομέλεια.
Προχωρώντας, στο β΄ μέρος του σεμιναρίου θα αναφερθούμε στους στόχους των θεραπευτικών παρεμβάσεων της ΔΕΠ-Υ σε όλα τα περιβάλλοντα που αλληλεπιδρά το παιδί. Κυρίως όμως ο εισηγητής θα αναφερθεί αναλυτικά στις πρακτικές και τεχνικές που μπορούν να χρησιμοποιηθούν από τους εκπαιδευτικούς στη σχολική τάξη. Ειδικότερα, θα παρουσιαστούν αποτελεσματικά προγράμματα παρέμβασης για παιδιά με ΔΕΠ-Υ σε τρείς τομείς: ακαδημαϊκή διδασκαλία, παρεμβάσεις στη συμπεριφορά και προσαρμογές στις τάξεις διδασκαλίας. Για πραγματοποίηση των στόχων του β΄ μέρους του σεμιναρίου ο εισηγητής θα χρησιμοποιήσει εικονικό υλικό και μελέτες περιπτώσεων από εφαρμογή προγραμμάτων παρέμβασης.

Μέθοδοι διδασκαλίας της ορθογραφικής δεξιότητας (Αργυρώ Φελλά, Λευκωσία)

Η διδασκαλία παιδιών με δυσκολίες στην κατάκτηση του γραπτού λόγου αποτελεί μία ιδιαίτερη πρόκληση για τους/τις εκπαιδευτικούς, μιας και η πρόοδος των μαθητών/τριών αυτών στην ορθογραφία συνήθως δεν είναι ανάλογη με την πρόοδό τους στην ανάγνωση. Αυτό δεν είναι δύσκολο να ερμηνευθεί, αν αναλογιστεί κανείς πως το ελληνικό ορθογραφικό σύστημα χαρακτηρίζεται από υψηλή αντιστοιχία μεταξύ γραφημάτων και φωνημάτων. Αυτό συνεπάγεται πως ο/η αναγνώστης μπορεί να διαβάσει με υψηλό ποσοστό ακρίβειας τις λέξεις που συναντά βασισμένος στην εφαρμογή της γραφοφωνημικής αντιστοιχίας. Το ποσοστό αυτό μειώνεται στην περίπτωση που καλείται να ορθογραφήσει μια λέξη, γιατί η μετατροπή των φωνημάτων σε γραφήματα δεν είναι τόσο προβλέψιμη. Για παράδειγμα, υπάρχει μία γραφή για το /a/, δύο διαφορετικές γραφές για το /o/ (ο, ω) και έξι διαφορετικές γραφές για το /i/ (ι, υ, η, ει, οι, υι).
Στόχος του συγκεκριμένου σεμιναρίου είναι να βοηθήσει τους/τις εκπαιδευτικούς, αφού κατανοήσουν τη δομή και το περιεχόμενο της ορθογραφικής επεξεργασίας, να εφαρμόσουν, στο πλαίσιο της τάξης, δομημένες δραστηριότητες που επιδιώκουν την ανάπτυξη του ορθογραφικού λεξικού των μαθητών/τριών, ώστε να έχουν ευχερή και ταχεία πρόσβαση σε αυτό.
Αναλυτικότερα, αφετηρία του σεμιναρίου αποτελεί η αποσαφήνιση του ορισμού και της δομής της ορθογραφικής επεξεργασίας και η μελέτη των σταδίων ανάπτυξης της ορθογραφικής δεξιότητας στην ελληνική γλώσσα. Θα γίνει αναφορά σε θεωρητικά μοντέλα και πειραματικά ευρήματα για τους τρόπους σύνδεσης και αλληλεξάρτησης της ανάγνωσης και της ορθογραφίας στην ελληνική γλώσσα. Δε θα μπορούσε από το συγκεκριμένο μέρος να απουσιάζει η παρουσίαση έργων που χρησιμοποιούνται στη βιβλιογραφία και μπορούν να χρησιμοποιηθούν στο πλαίσιο της τάξης για την αξιολόγηση της ορθογραφικής ικανότητας των μαθητών/τριών. Ακολούθως, αφού αναλυθούν τα ποσοτικά και ποιοτικά ορθογραφικά λάθη των ελληνόφωνων παιδιών, ιδιαίτερη έμφαση θα δοθεί στην περιγραφή και συζήτηση αποτελεσματικών δραστηριοτήτων, παιχνιδιών, μεθόδων και τεχνικών διδασκαλίας που μπορούν να εφαρμοστούν στην τάξη για τη βελτίωση της ορθογραφικής ικανότητας των μαθητών που εντοπίζουν δυσκολίες στη γραφή των λέξεων στα ελληνικά. Τέλος, στο πλαίσιο του σεμιναρίου θα παρουσιαστεί ένα ενδεικτικό εβδομαδιαίο πρόγραμμα δραστηριοτήτων διδασκαλίας της ορθογραφίας.

Μεθοδολογία της Διδασκαλίας και Αποτελεσματική Διδασκαλία – Προκλήσεις και Ευκαιρίες διδασκαλίας και μάθησης σε τάξεις μικτής ετοιμότητας (Αντώνης Ταμπούρας, Λευκωσία, Λάρνακα, Αμμόχωστος)

Σκοπός του σεμιναρίου είναι οι εκπαιδευτικοί να κατανοήσουν αρχικά τον όρο τάξη μικτής ετοιμότητας, προκειμένου να αντιληφθούν αδυναμίες και δυνατότητες/ευκαιρίες που προσφέρονται στη διδασκαλία και μάθηση. Στο πλαίσιο του συγκεκριμένου σεμιναρίου θα αναλυθεί η έννοια της αποτελεσματικής διδασκαλίας, η έννοια της ετοιμότητας σε τάξεις μικτής ετοιμότητας. Επίσης, θα αναλυθεί η εποικοδόμηση της διδασκαλίας και μάθησης και οι εκπαιδευτικοί θα έχουν βιωματική μάθηση με εφαρμογές στην πράξη. Επίσης, οι εκπαιδευτικοί θα αντιληφθούν πώς η θεωρία γίνεται πράξη μέσα από εφαρμογές συνεργατικής μάθησης που αξιοποιείται προκειμένου να υποστηρίξει τη διαφοροποίηση. Συγκεκριμένα, οι εκπαιδευτικοί θα έρθουν σε επαφή με διδακτικές εφαρμογές της συνεργατική μάθησης: Συνεργατική συναρμολόγηση σε ομάδες ειδικών, αντίστροφή πυραμίδα, συνεργατική αξιολόγηση, συνεργατική επίδοση και θα γίνει αναφορά στο τι πρέπει να προσεχθεί για την εφαρμογή της συνεργατικής μάθησης, ώστε να πληρούνται συγκεκριμένες προϋποθέσεις, αρχές και διαδικασίες.

Οι συγκρούσεις σε εκπαιδευτικούς οργανισμούς: είδη συγκρούσεων, αίτια συγκρούσεων, επιλογή τεχνικών διαχείρισης των συγκρούσεων (Ανδρέας Στυλιανού, Λευκωσία, Λεμεσός, Λάρνακα, Αμμόχωστος, Πάφος)

Στο σεμινάριο αυτό θα αναλυθεί το θέμα των συγκρούσεων στους εκπαιδευτικούς οργανισμούς. Θα μελετηθούν τα είδη των συγκρούσεων, τα αίτια των συγκρούσεων στο σχολείο, τα οφέλη και τα κόστη που μπορεί να συνεπάγονται οι συγκρούσεις στα σχολεία. Θα αναλυθεί η διαδικασία, τόσο της εμφάνισης και κλιμάκωσης της σύγκρουσης, όσο και της επιλογής των κατάλληλων τεχνικών για τη διαχείρισή της. Τέλος, θα αναδειχθεί η χαρτογράφηση της σύγκρουσης ως ένα ενδιαφέρον εργαλείο διαχείρισης της σύγκρουσης.

Μετά την ολοκλήρωση του σεμιναρίου οι εκπαιδευτικοί θα μπορούν :
• Να ορίζουν τη σύγκρουση, να αναγνωρίζουν τα είδη και να ερμηνεύουν τα αίτια των συγκρούσεων
• Να απαριθμούν τα στάδια κλιμάκωσης της σύγκρουσης
• Να αποτιμούν τα αποτελέσματα της σύγκρουσης για τον εκπαιδευτικό οργανισμό
• Να προλαμβάνουν ή/και να διαχειρίζονται αποτελεσματικά τις συγκρουσιακές καταστάσεις στο σχολείο, εφαρμόζοντας κατάλληλες στρατηγικές, τεχνικές και εργαλεία μεταξύ των οποίων και τη χαρτογράφηση της σύγκρουσης.

Ολιστικό Σύστημα Προώθησης Θετικής Συμπεριφοράς (Κωνσταντίνος Παπαγεωργίου, Λευκωσία)

Να παρουσιαστούν οι βασικές αρχές και πυλώνες του Συστήματος Προώθησης Θετικής Συμπεριφοράς (Schoolwide Positive Behavior Support) που έχει εφαρμοστεί σε αρκετά σχολεία της Κύπρου τα τελευταία χρόνια. Πρόκειται για ένα σύστημα πρωτογενούς πρόληψης προβλημάτων συμπεριφοράς που απευθύνεται σε όλα τα παιδιά του σχολείου και προσκαλεί όλο το προσωπικό να υιοθετήσει κοινό τρόπο πρόληψης και αντιμετώπισης. Συμπεριλαμβάνει ανάμεσα στα άλλα διδασκαλία κοινωνικών δεξιοτήτων, κοινό σύστημα επιβράβευσης σε ατομικό ή ομαδικό επίπεδο αλλά και εκπόνηση πολιτικής πειθαρχίας ώστε τα αναδυόμενα προβλήματα συμπεριφοράς να αντιμετωπίζονται με έναν ολιστικό και συστηματικό τρόπο.

Ομάδα Υποστήριξης Συνομηλίκων (Κωνσταντίνος Παπαγεωργίου, Λευκωσία)

Η προσέγγιση «Ομάδα Υποστήριξης Συνομηλίκων» αποτελεί μια εναλλακτική προσέγγιση διαχείρισης του αποκλεισμού, της απομόνωσης ή του εκφοβισμού. Η προσέγγιση στηρίζεται στη μη-απόδοση τιμωρίας και δίνει έμφαση στα συναισθήματα του θύματος και στους τρόπους με τους οποίους μια ομάδα παιδιών (Ομάδα Υποστήριξης) μπορεί να συμβάλει ώστε το παιδί να υποστηριχθεί ψυχοκοινωνικά. Η Ομάδα δημιουργείται από το σχολείο κατόπιν συγκατάθεσης του παιδιού που βρίσκεται σε μια ευάλωτη θέση. Στην Ομάδα Υποστήριξης συμπεριλαμβάνονται ακόμη και παιδιά που έχουν φερθεί με επιθετικότητα στο παιδί που βρίσκεται στο επίκεντρο της παρέμβασης, χωρίς να γίνεται ενδελεχής διερεύνηση ή επιβολή κυρώσεων.

Όσα δεν μας λέει ο θυμός (Ελένη Μιχαήλ, Λευκωσία, Λεμεσός, Λάρνακα)

Η επιμόρφωση συζητά το θέμα του θυμού, στοχεύοντας όπως οι συμμετέχουσες/οντες:
1. αναφέρουν τους τρόπους με τους οποίους ο θυμός επηρεάζει πολυδιάστατα τον άνθρωπο (εκπαιδευτικούς και παιδιά).
2. εντοπίζουν τα σημάδια θυμού στον εαυτό τους αλλά και στα παιδιά της τάξης τους/σχολείου τους.
3. εμβαθύνουν στην κατανόηση του συναισθήματος αυτού, βλέποντας το ως ένα φίλο ο οποίος μας θυμίζει τις ανάγκες μας
4. αποκτήσουν εργαλεία/τεχνικές διαχείρισης του θυμού τα οποία οι συμμετέχουσες/οντες θα ζήσουν βιωματικά μέσα από την επιμόρφωση.

Ούτε παθητικότητα, μήτε επιθετικότητα, αλλά διεκδικητικότητα! (Κωνσταντίνος Παπαγεωργίου, Λευκωσία)

Πρόκειται για ένα σεμινάριο προσωπικής κι επαγγελματικής ανάπτυξης που αποσκοπεί να εμπλουτίσει τις επικοινωνιακές δεξιότητες των εκπαιδευτικών με έμφαση στη δεξιότητα της διεκδικητικής επικοινωνίας ώστε, εάν επιθυμούν, να χρησιμοποιούν τις δεξιότητες αυτές στις σχέσεις τους με μαθητές/μαθήτριες, γονείς, συναδέλφους καθώς και στην προσωπική τους ζωή. Κατά τη διάρκεια του σεμιναρίου οι εκπαιδευτικοί θα έχουν την ευκαιρία να εξασκηθούν βιωματικά στα πιο κάτω: αναγνώριση μορφών επιθετικής επικοινωνίας, μείωση επικριτικής στάσης, αναγνώριση και λεκτικοποίηση συναισθημάτων, ανάληψη προσωπικής ευθύνης, σύνδεση αναγκών και συναισθημάτων, πρόληψη και διαχείριση συγκρούσεων, αντιμετώπιση τοξικής συμπεριφοράς.

Παραβατική συμπεριφορά: Ένας γρίφος για δυνατούς λύτες (Κατερίνα Μιχαήλ, Λεμεσός)

Η ενημέρωση των εκπαιδευτικών για τους παράγοντες που βιβλιογραφικά δρουν ενισχυτικά ή αποθαρρυντικά στην εκδήλωση παραβατικής συμπεριφοράς από τα παιδιά. Παρουσίαση εργαλείων και τεχνικών που μπορούν να εφαρμοστούν όπως αυτές προτείνονται μέσα από διάφορες ψυχολογικές θεωρίες και προσεγγίσεις..

Παραβατικότητα στο Σχολείο και Σχολικός Εκφοβισμός – Διαχείριση κρίσεων και συγκρούσεων σχετικά με ζητήματα κοινωνικής τάξης, φύλου και εθνικότητας (Φωτεινή Παπαδοπούλου, Λευκωσία, Λεμεσός, Λάρνακα, Αμμόχωστος, Πάφος)

Σκοπός του σεμιναρίου είναι η επιμόρφωση των εκπαιδευτικών για τις θεωρητικές και πρακτικές προσεγγίσεις που αφορούν στην παραβατική συμπεριφορά παιδιών προσχολικής, σχολικής και εφηβικής ηλικίας και εξειδικευμένα σε θέματα Σχολικού Εκφοβισμού. Πώς ακριβώς ορίζεται και ερμηνεύεται η παραβατική συμπεριφορά στο σχολείο; Τι στοιχεία περιλαμβάνει και ποια στοιχεία καταλήγουν στον Σχολικό Εκφοβισμό; Πώς γίνεται η αναγνώριση των πρωτογενών χαρακτηριστικών που διέπουν την εκδήλωση της, αλλά και ποιες στρατηγικές παρέμβασης προτείνονται στη διεθνή βιβλιογραφία για την αντιμετώπιση παραβατικών μαθητών / μαθητριών και την πρόληψη και διαχείριση αντίστοιχων συμπεριφορών; Πώς θα γίνει η λειτουργία της σχολικής τάξης αποτελεσματική; Αυτά είναι κάποια από τα βασικά ερωτήματα που θα απαντηθούν κατά τη διάρκεια του σεμιναρίου.

Πρόληψη και διαχείριση της ομοφοβίας και τρανσφοβίας στο σχολείο (Κωνσταντίνος Παπαγεωργίου, Λευκωσία)

Σκοπός του σεμιναρίου είναι να συμβάλει στην ανάπτυξη των κατάλληλων γνώσεων, στάσεων, πεποιθήσεων και δεξιοτήτων των εκπαιδευτικών όσον αφορά την ανταπόκρισή τους στην ομοφοβία και τρανσφοβία στην εκπαίδευση. Στο πρώτο μέρος του σεμιναρίου οι εκπαιδευτικοί θα έχουν την ευκαιρία να κατανοήσουν και να ξεκαθαρίσουν τους εξής όρους: βιολογικό φύλο, έκφραση φύλου, ταυτότητα φύλου, σεξουαλικός προσανατολισμός, ομοφοβία, τρανσφοβία. Έπειτα θα εξοπλιστούν με δεξιότητες κι εργαλεία για πρόληψη και αντιμετώπιση της πιο πάνω μορφής ρατσιστικής βίας στο πλαίσιο των Πολιτικών και Οδηγιών του ΥΠΑΝ.

Σχεδιασμός και Εφαρμογές διαφοροποίησης της διδασκαλίας: προκλήσεις και ευκαιρίες (Αντώνης Ταμπούρας, Λευκωσία, Λάρνακα, Αμμόχωστος)

Σκοπός του συγκεκριμένου σεμιναρίου είναι οι εκπαιδευτικοί να κατανοήσουν περαιτέρω τη διαφοροποίηση της διδασκαλίας και μάθησης σε τάξεις μικτής ετοιμότητας. Προκειμένου να επιτευχθεί αυτό, θα αναλυθεί η έννοια της διαφοροποίησης της διδασκαλίας και μάθησης μέσα από το θεωρητικό της υπόβαθρο. Οι εκπαιδευτικοί θα αντιληφθούν ότι οι μαθητές σε τάξεις μικτής ετοιμότητας διαφέρουν ως προς το γνωσιακό τους υπόβαθρο, τα ενδιαφέροντα, τις εμπειρίες κλπ. Επίσης, θα αναλυθεί ο σκοπός των διαδικασιών διαφοροποίησης, τα βασικά δομικά στοιχεία της διαφοροποίησης, οι προϋποθέσεις εφαρμογής της διαφοροποίησης. Περαιτέρω μέσα από βιωματική μάθηση, η εκπαιδευτική θα έρθουν σε επαφή με τα στάδια προετοιμασίας για διαφοροποίηση της διδασκαλίας και της μάθησης, με τις διαδικασίες διαφοροποίησης, προκειμένου να είναι σε θέση να σχεδιάζουν διαφοροροποιημένα μαθήματα στη βάση εποικοδόμησης της γνώσης. Ακόμη, οι εκπαιδευτικοί θα μπορέσουν να αντιληφθούν ότι θα πρέπει κατά το σχεδιασμό των μαθημάτων τους να λαμβάνουν υπόψη τα διαφορετικά στυλ μάθησης στη βάση των πολλαπλών τύπων νοημοσύνης. Επιπρόσθετα, θα δοθούν σημεία που χρειάζονται προσοχή κατά την εφαρμογή εποικοδόμησης-διαφοροποίησης.

Τα 10 βήματα για τη διαχείριση συμπεριφοράς στην τάξη (Ανδρέας Δημητρίου, Λευκωσία, Λάρνακα, Αμμόχωστος)

Οι εκπαιδευτικοί όλων των βαθμίδων γνωρίζουν ότι η διδασκαλία είναι μια δύσκολη και απαιτητική διαδικασία. Χωρίς σωστή αντιμετώπιση, χωρίς υποδομή και τεχνική τα προβλήματα συμπεριφοράς μπορεί να διαταράξουν το κλίμα στη σχολική τάξη, να σπαταλήσουν τον χρόνο του/της εκπαιδευτικού και συνεπώς να επηρεάσουν την εκπαίδευση και την καλή διάθεση των παιδιών. Οι συμπεριφορές που παρουσιάζουν δυσκολίες στη διαχείριση τους είναι ποικίλες: απλή διάσπαση της προσοχής, τάση για αυτοκαταστροφή, υπερκινητικότητα ή τάση για απομόνωση.
Το σεμινάριο αυτό συγκεντρώνει αποτελεσματικές τεχνικές για διαχείριση ευρείας γκάμας δύσκολων συμπεριφορών στην τάξη. Δεν πρόκειται για ένα σεμινάριο γεμάτο θεωρίες, αλλά για ένα σεμινάριο με πρακτικές και εύκολες στην εφαρμογή τους στρατηγικές οι οποίες όχι μόνο λειτουργούν, αλλά τα αποτελέσματα τους διατηρούνται με την πάροδο του χρόνου. Πιο συγκεκριμένα, το σεμινάριο αυτό προσφέρει γρήγορες, εύκολες και αποτελεσματικές τεχνικές που βοηθούν τα παιδιά να συγκεντρώνονται στη δουλειά τους και να υιοθετούν την κατάλληλη συμπεριφορά στο πλαίσιο της σχολικής τάξης. Συνεπώς, βοηθά τα παιδιά να αναπτύξουν ευρεία γκάμα δεξιοτήτων αποδεκτής συμπεριφοράς στην τάξη.
Το συγκεκριμένο σεμινάριο κάνει χρήση ενός πλαισίου το οποίο ονομάζεται «Τα 10 βήματα για τη διαχείριση της συμπεριφοράς». Τα «10 βήματα» είναι ένας όρος που αναφέρεται σε συγκεκριμένες στρατηγικές οι οποίες θεωρούνται αποδεκτές και αποτελεσματικές και «έχουν δοκιμαστεί» με στόχο τη διαχείριση της συμπεριφοράς –δύσκολης ή μη- στη σχολική τάξη. Στόχο έχουν την αποφυγή δύσκολων συμπεριφορών. Ωστόσο, ακόμη και στην περίπτωση που συμβαίνει κάτι τέτοιο οι τεχνικές αυτές βοηθούν τον/την εκπαιδευτικό να επαναφέρει γρήγορα το καλό κλίμα στην αίθουσα.

Φωνολογική επίγνωση: Το κλειδί για την επιτυχημένη ανάγνωση; (Αργυρώ Φελλά, Λευκωσία)

Η ανάγνωση αποτελεί μία πολυδιάστατη έννοια. Η πιο πολυσυζητημένη γνωστική δεξιότητα, της οποίας η σχέση με την αναγνωστική ικανότητα έχει μελετηθεί αρκετά τα τελευταία χρόνια από την ερευνητική κοινότητα, είναι η φωνολογική επίγνωση. Ένας μεγάλος αριθμός ερευνητικών εργασιών δείχνει ότι η φωνολογική επίγνωση αποτελεί σημαντικό δείκτη πρόβλεψης της αναγνωστικής ικανότητας και μπορεί να λειτουργήσει και ως δείκτης για τη διάκριση ομάδων φτωχών και ικανών αναγνωστών εξισωμένων ως προς τη χρονολογική ή ως προς την αναγνωστική ηλικία.
Το συγκεκριμένο σεμινάριο επιδιώκει να απαντήσει σε όσο το δυνατόν περισσότερες ερωτήσεις και απορίες των εκπαιδευτικών για τη σχέση της φωνολογικής επίγνωσης με την αναγνωστική ικανότητα και τις συναφείς δυσκολίες. Οι απαντήσεις, σύγχρονες και επιστηµονικά τεκµηριωµένες, διατυπωμένες όμως με απλό, κατανοητό και σαφή τρόπο, δεν περιορίζονται στην αποσαφήνιση του ορισμού και της δομής της φωνολογικής επίγνωσης. Εστιάζουν, επίσης, στην παρουσίαση ποικίλων έργων που χρησιμοποιούνται στην ελληνική γλώσσα για την αξιολόγηση της φωνολογικής επίγνωσης, ανάλογα με την ηλικία των μαθητών και το αναγνωστικό τους επίπεδο. Μέσα από την ενεργητική εμπλοκή των δασκάλων, επιδιώκεται ο σχεδιασμός και η ανάπτυξη έργων που μπορούν να χρησιμοποιηθούν στο πλαίσιο της τάξης για την αξιολόγηση του επιπέδου ανάπτυξης της φωνολογικής επίγνωσης των παιδιών. Ακολούθως, ιδιαίτερη αναφορά θα γίνει στον τρόπο με τον οποίο οι επιδόσεις των παιδιών στα έργα φωνολογικής επίγνωσης μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τη διάκριση των παιδιών με αναγνωστικές δυσκολίες και των τυπικών αναγνωστών. Δε θα μπορούσε στο συγκεκριμένο σεμινάριο να μην γίνει αναφορά σε παρεμβατικά προγράμματα που εντοπίζονται στη βιβλιογραφία, όπως επίσης και σε παραδείγματα και πρακτικές που εφαρμόζονται από εκπαιδευτικούς στο πλαίσιο της τάξης και στοχεύουν στην καλλιέργεια δεξιοτήτων φωνολογικής επίγνωσης. Τέλος, επιδιώκεται η ενεργητική εμπλοκή των συμμετεχόντων στο σχεδιασμό διδακτικών δραστηριοτήτων για την καλλιέργεια και ενίσχυση των φωνολογικών δεξιοτήτων των παιδιών.