Αναφορικά με το πιο πάνω θέμα, στο πλαίσιο του Στρατηγικού Σχεδιασμού του Υπουργείου Παιδείας, Πολιτισμού, Αθλητισμού και Νεολαίας για την καλλιέργεια της Ελληνικής Γλώσσας και σε συνέχεια της καθιέρωσης, από τη σχολική χρονιά 2016-2017, της «Εβδομάδας Ελληνικής Γλώσσας», σας ενημερώνουμε ότι οι Διευθύνσεις Δημοτικής, Μέσης Γενικής και Μέσης Τεχνικής και Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης του Υπουργείου Παιδείας, Πολιτισμού, Αθλητισμού και Νεολαίας και το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο Κύπρου προκηρύσσουν και κατά τη φετινή σχολική χρονιά «Δεκαπενθήμερο Ελληνικής Γλώσσας», το οποίο θα καλύπτει τη χρονική περίοδο από τις 27 Ιανουαρίου 2020 μέχρι και τις 10 Φεβρουαρίου 2020. Υπενθυμίζεται ότι η 9η Φεβρουαρίου έχει καθιερωθεί ως η Παγκόσμια Ημέρα Ελληνικής Γλώσσας (ημέρα θανάτου του εθνικού μας ποιητή, Διονύσιου Σολωμού).

Η αναβάθμιση και ενίσχυση της Ελληνικής Γλώσσας, τόσο στην εκπαίδευση όσο και ευρύτερα στην κοινωνία, αποτελεί σήμερα περισσότερο από ποτέ στόχο ύψιστης προτεραιότητας για τον τόπο μας. Η θωράκιση κυρίως της νέας γενιάς με τον πλούτο της Ελληνικής Γλώσσας και με τον θαυμασμό για αυτήν, αποτελεί σημαντική υπηρεσία στη δοκιμαζόμενη πατρίδα μας και αποτελεσματική άμυνα απέναντι στους κάθε λογής κινδύνους που σήμερα ελλοχεύουν.

Ενδεικτικά, προτείνονται οι πιο κάτω δράσεις, οι οποίες μπορεί να αξιοποιηθούν από τις σχολικές μονάδες. Διευκρινίζεται ότι κάθε σχολική μονάδα μπορεί να επιλέξει, να σχεδιάσει και να εφαρμόσει τις πιο κατάλληλες για αυτήν δράσεις, ενθαρρύνοντας και ξεχωριστές πρωτοβουλίες από εκπαιδευτικούς και μαθητές/μαθήτριες, τέτοιες που να μπορούν να διασυνδεθούν με τον εν λόγω στόχο.

1. Ενημέρωση και ευαισθητοποίηση της μαθητικής κοινότητας στο θέμα της Ελληνικής Γλώσσας, η οποία είναι δυνατόν να επιτευχθεί μέσα από τον προγραμματισμό στοχευμένων δραστηριοτήτων εντός της σχολικής μονάδας, στο πλαίσιο των οποίων θα παρουσιάζονται διάφορες θεματικές, όπως είναι ενδεικτικά οι ακόλουθες:

• η ιστορία της Ελληνικής Γλώσσας
• η σχέση της με άλλες γλώσσες (παλαιότερες και σύγχρονες)
• η διαχρονία της Ελληνικής Γλώσσας
• η διαλεκτική ποικιλία
• η αξία της γλωσσικής παιδείας
• η χρήση της γλώσσας από τους νέους
• η Ελληνική Γλώσσα ως φορέας αξιών
• η γλώσσα της ποίησης
• τρόποι εμπλουτισμού του λεξιλογίου

Καθοριστική θεωρείται η ενεργός εμπλοκή των μαθητών/μαθητριών στις δράσεις που θα προγραμματιστούν με την παραγωγή προφορικού και γραπτού λόγου και η αποφυγή της απλής παρακολούθησης διαλέξεων εκ μέρους τους ή της παθητικής συμμετοχής τους.

2. Δημιουργία ευκαιριών στους/στις μαθητές/μαθήτριες, ώστε να δοθεί η δυνατότητα σε αυτούς/ές να συνομιλήσουν με ανθρώπους των Γραμμάτων και των Τεχνών, καταξιωμένους λογοτέχνες, φιλολόγους, γλωσσολόγους κ.ά., να προσεγγίσουν ποικιλοτρόπως διάφορες πτυχές της Γλώσσας μας, να συμμετάσχουν σε λογοτεχνικά εργαστήρια, σε δημόσιες αναγνώσεις, παρουσιάσεις βιβλίων, λογοτεχνικούς περιπάτους, να εμπλακούν στη διοργάνωση εκθέσεων βιβλίων και θεατρικών παραστάσεων ή δρωμένων, εμπνευσμένων από βιβλία, σχολικά ή λογοτεχνικά κ.λπ.

3. Ανάθεση/ανάληψη μικρών ερευνών με θέματα σχετικά με τη διαχρονία και τη συγχρονία της Ελληνικής Γλώσσας και άλλα, έτσι ώστε, οι μαθητές/μαθήτριες, να κατανοήσουν, με απλό τρόπο, ότι η γλωσσική εξέλιξη προσδίδει δύο διαστάσεις στη γλώσσα (τη διαχρονική διάσταση και τη συγχρονική διάσταση), οι οποίες και μπορεί να συλλειτουργήσουν.

4. Υλοποίηση δημιουργικών εργασιών από μαθητές/μαθήτριες, με στόχο την ανάδειξη θεματικών που άπτονται ζητημάτων της Γλώσσας μας, όπως π.χ. συγγραφή ποιημάτων ή διηγημάτων, δημιουργία πολυτροπικών κειμένων, τραγουδιού, δραματοποίησης ή παιχνιδιού (επιτραπέζιου ή ηλεκτρονικού).

5. Διοργάνωση ανοικτών ή και δημόσιων συζητήσεων μεταξύ των σχολικών μονάδων, μεταξύ των τάξεων του ίδιου σχολείου ή μεταξύ των μαθητών/μαθητριών μιας τάξης, σε θεματικές που άπτονται των σχολικών εγχειριδίων ή επίκαιρων θεμάτων, με στόχο την ανάδειξη του προφορικού λόγου και την ανάπτυξη επιχειρηματολογίας.

6. Επικοινωνία με τα ΜΜΕ και πρόσκληση δημοσιογράφων που έχουν την ευθύνη διατύπωσης και ετοιμασίας των «δελτίων ειδήσεων», για συζήτηση, σε σχέση με τη χρήση του νεοελληνικού λόγου στα έντυπα και στα ηλεκτρονικά μέσα μαζικής ενημέρωσης.

7. Παρουσίαση καλών διδακτικών πρακτικών όσον αφορά στη διδασκαλία της Ελληνικής Γλώσσας στη διαχρονία και τη συγχρονία της, με ανταλλαγή επισκέψεων στις τάξεις εντός της σχολικής μονάδας και διάχυση των πρακτικών αυτών και σε άλλες σχολικές μονάδες.

8. Αξιοποίηση αποφθεγμάτων, ρητών και γνώριμων φράσεων της Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσας, που εντοπίζονται σε κείμενα των σχολικών εγχειριδίων, των ελλαδικών και κυπριακών ανθολογίων ή και άλλων κειμένων, έτσι ώστε οι μαθητές/μαθήτριες να έχουν μία πρώτη επαφή με την Αρχαία Ελληνική Γλώσσα, κατά τρόπο λειτουργικό και αποτελεσματικό για τη διδασκαλία της Νέας Ελληνικής Γλώσσας.

9. Οργάνωση επισκέψεων μαθητών/μαθητριών (της Ε΄ και Στ΄ τάξης του Δημοτικού, κυρίως), για παρακολούθηση μαθημάτων Αρχαίων Ελληνικών και Αρχαίας Ελληνικής Γραμματείας σε τμήματα των Α΄ και Β΄ τάξεων του Γυμνασίου, όπου η σχολική πραγματικότητα είναι εγγύτερη προς τη σχολική πραγματικότητα του Δημοτικού. Αυτό αποσκοπεί σε μία πρώτη επαφή των μαθητών/μαθητριών του δημοτικού σχολείου με τη διαχρονία της Ελληνικής Γλώσσας, για σκοπούς σύγκρισης και αντιπαραβολής της με τη συγχρονία της.

10. Διοργάνωση Ημερίδων Ορθογραφίας και Εργαστηρίων Δημιουργικής Γραφής, όπου μαθητές/μαθήτριες (συν)εργάζονται στο ίδιο θρανίο με γονείς/κηδεμόνες ή και παππούδες/γιαγιάδες.

11. Οργάνωση δραστηριοτήτων, οι οποίες να ανταποκρίνονται στις ιδιαίτερες ανάγκες των μαθητών/μαθητριών και να συμβάλλουν στην ανάπτυξη της φιλαναγνωσίας, μέσω της δημιουργικής αξιοποίησης πανεπιστημιακών, κοινοτικών, δημοτικών και ιδιωτικών βιβλιοθηκών. Προτείνονται, έτσι, δραστηριότητες, όπως είναι ενδεικτικά: οι εκθέσεις βιβλίων, οι διαγωνισμοί φιλαναγνωσίας, οι Λέσχες Ανάγνωσης, οι αναγνωστικές εμψυχώσεις για τη δημιουργία κινήτρων για ανάγνωση και την ανάπτυξη δημιουργικής σχέσης με έργα της ελληνικής λογοτεχνικής κληρονομιάς ή με καταξιωμένα μη λογοτεχνικά έργα.

12. Οργάνωση διαθεματικών και διεπιστημονικών δραστηριοτήτων με τη σύμπραξη των εκπαιδευτικών των διαφόρων γνωστικών αντικειμένων.

Σε περίπτωση που κριθεί ότι μια εργασία μαθητών/μαθητριών θα μπορούσε να παρουσιαστεί στην κεντρική εκδήλωση για τον εορτασμό της Παγκόσμιας Ημέρας Ελληνικής Γλώσσας, παρακαλούμε να αποστείλετε μήνυμα στο This e-mail address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it ή να επικοινωνήσετε με τον κ. Σπύρο Σοφοκλέους στο 22402485 (για τη Δημοτική Εκπαίδευση) ή με τις κ. Νεκταρία Ιωάννου και Δρα Φωτεινή Θεοδούλου στο 22806332 ή την κ. Έλενα Γεωργίου στο 22800903 (για τη Μέση Γενική και τη Μέση Τεχνική και Επαγγελματική Εκπαίδευση και Κατάρτιση) μέχρι τις 10 Ιανουαρίου 2020. Για την εν λόγω εκδήλωση, η οποία προγραμματίζεται να πραγματοποιηθεί στις αρχές Φεβρουαρίου 2020, θα ακολουθήσει σχετική ανακοίνωση.

Με βάση τα πιο πάνω, οι δράσεις στο πλαίσιο του «Δεκαπενθήμερου Ελληνικής Γλώσσας» και του εορτασμού της Παγκόσμιας Ημέρας Ελληνικής Γλώσσας στην Κύπρο (9^η Φεβρουαρίου) ενδέχεται να έχουν σχολικό ή και διασχολικό ή και κοινωνικό χαρακτήρα. Οι δράσεις μπορεί να αναπτυχθούν, λαμβάνοντας υπόψη τις ιδιαιτερότητες κάθε σχολικής μονάδας, στο πλαίσιο της παιδαγωγικής αυτονομίας των σχολείων μας.

Εγκύκλιος